W Obronie Bolesława Piaseckiego

autor zdjęcia: Witold Rozmysłowicz

źródło: CAF/PAP

Podsumowanie trzydziestoletniej kooperacji: lipiec 1974 r., Bolesław Piasecki odznaczany Orderem Sztandaru Pracy

autor zdjęcia: Henryk Rosiak

źródło: PAP

Pokerowy gracz z drzwiami ze sklejki w tle: Bolesław Piasecki w swoim gabinecie prezesa, połowa lat 60.

Mojego ojca atakowano dlatego, że właśnie jemu udało się zachować trudną niezależność. Z nienawistnymi atakami często występowali ludzie zanurzeni we współpracy z UB i SB.

Wiatr historii przewrócił wszystkie teatralne dekoracje PRL, unieważnił i przeniósł do archiwum ówczesne spory. W III RP żaden z liczących się nurtów politycznych nie odwoływał się do dziedzictwa PAX i co ważniejsze, żaden nie był zainteresowany jego obroną. Wprost przeciwnie, dla wielu opinie krytyczne o PAX tworzyły tło, na którym lepiej można było eksponować własne przewagi.

Dla nurtu niepodległościowego Bolesław Piasecki był przede wszystkim politykiem PRL i z tego już tylko powodu podlegał wykluczeniu z obszaru chociażby lekko życzliwej analizy. Dla postsolidarnościowych sympatyków i spadkobierców nurtu rewizjonistycznego, którzy przez długie lata określali politykę historyczną III RP, PAX i Piasecki to spleciony z PRL-owskimi realiami groźny, katolicki, ze swojej natury antydemokratyczny nacjonalizm, a więc zjawisko zasługujące na ciągłe, niemal rytualne potępianie. Większość historyków Kościoła wreszcie wolała przyjąć czarno-białą optykę, w ramach której negatywna ocena należała się każdemu, kto wszedł w konflikt z kard. Wyszyńskim. Do samej oceny mieli oczywiście prawo, ale przyjęta postawa utrudniła zrozumienie, a nawet poznanie argumentacji i motywacji stron.

PAX przegrał – w tym znaczeniu, że nie znalazł kontynuacji i nie zrealizował swoich głównych celów politycznych. Jako przegrany nie znalazł też swoich obrońców, co...