Skarbnica polskiej pamięci

źródło: Biblioteka Narodowa

„Kronika Galla Anonima”

źródło: Biblioteka Narodowa

Rękopis „Bogurodzicy”

źródło: Biblioteka Narodowa

Urna z popiołami rękopisów spalonych przez Niemców

Biblioteka Narodowa ma 90 lat. To jedna z instytucji najsilniej wpisanych w naszą historię i kulturę.

Patrząc na jej dzieje widać wyraźnie, jak bardzo współgrają z polską historią. Choć prezydent Ignacy Mościcki powołał Bibliotekę Narodową 24 lutego 1928 roku, to – jak przypomina dyrektor dr Tomasz Makowski – dzieje tworzenia narodowej książnicy sięgają XVIII wieku, czyniąc ją nie tylko jedną z najstarszych instytucji kultury w Polsce, ale też jedną z pierwszych bibliotek narodowych w Europie.

Powstała nie jak to zwykle bywało z księgozbioru królewskiego, ale księgozbioru rodziny Załuskich w 1747 roku. Po śmierci Józefa Załuskiego przeszła pod opiekę państwa i otrzymała nazwę Biblioteki Rzeczypospolitej. Zdążyła zgromadzić imponujący zbiór ponad 400 tysięcy woluminów, 11 tysięcy rękopisów średniowiecznych i nowożytnych oraz ponad 24 tysiące rycin. Wszystko było powszechnie dostępne dla czytelników.

Można powiedzieć z przekąsem, że klasę instytucji bardzo doceniła... caryca Rosji Katarzyna II, bo po III zaborze Polski nakazała zbiory biblioteczne wywieźć do Petersburga i od nich zaczęła tworzenie biblioteki carskiej. (Do Polski część tych zbiorów wróciła...