Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Portugalia rusza w świat

17 kwietnia 2008 | Odkrywcy i wynalazcy | Andrzej Tadeusz Karpiński
Ustalanie pozycji geograficznej za pomocą róży kompasowej. Rysunek z traktatu o żegludze Jacquesa Delvaux z 1584 roku
źródło: AKG/East News
Ustalanie pozycji geograficznej za pomocą róży kompasowej. Rysunek z traktatu o żegludze Jacquesa Delvaux z 1584 roku
Podpis (wśród innych) Vasco da Gamy
źródło: AKG/EAST NEWS, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”
Podpis (wśród innych) Vasco da Gamy
Bartolomeu Dias, portugalski odkrywca. W 1488 roku jako pierwszy opłynął południowy kraniec Afryki, który nazwał Przylądkiem Burz. Król Portugalii Jan II zmienił tę nazwę na Przylądek Dobrej Nadziei
źródło: AKG/East News
Bartolomeu Dias, portugalski odkrywca. W 1488 roku jako pierwszy opłynął południowy kraniec Afryki, który nazwał Przylądkiem Burz. Król Portugalii Jan II zmienił tę nazwę na Przylądek Dobrej Nadziei
Pierwsza wyprawa Vasco da Gamy do Indii
autor zdjęcia: Leszek Nabiałek
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Pierwsza wyprawa Vasco da Gamy do Indii
Vasco da Gama wypływa z do Indii, XIX-wieczny obraz Johna Henry Amshewitza
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Vasco da Gama wypływa z do Indii, XIX-wieczny obraz Johna Henry Amshewitza
Portal klasztoru Hieronimitów, ufundowanego przez Manuela I w lizbońskiej dzielnicy Belem jako wyraz dziękczynienia za pomyślną wyprawę Vasco da Gamy. Żeglarz, piewca jego dokonań Luis de Camões oraz król Manuel i jego żona Maria Aragońska zostali pochowani w podziemiach klasztoru.
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Portal klasztoru Hieronimitów, ufundowanego przez Manuela I w lizbońskiej dzielnicy Belem jako wyraz dziękczynienia za pomyślną wyprawę Vasco da Gamy. Żeglarz, piewca jego dokonań Luis de Camões oraz król Manuel i jego żona Maria Aragońska zostali pochowani w podziemiach klasztoru.
XVI-wieczny arras flamandzki przedstawiający przybycie Vasco da Gamy do Kalikatu
źródło: Bridgeman Art Library
XVI-wieczny arras flamandzki przedstawiający przybycie Vasco da Gamy do Kalikatu
Grobowiec Vasco da Gamy w lizbońskim klasztorze Hieronimitów
źródło: Bridgeman Art Library
Grobowiec Vasco da Gamy w lizbońskim klasztorze Hieronimitów
Portret poety Luisa de Camõesa, autora epopei o podróży do Indii znanej jako „Luizjady”, na rysunku Fernao Gomesa
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Portret poety Luisa de Camõesa, autora epopei o podróży do Indii znanej jako „Luizjady”, na rysunku Fernao Gomesa
Okładka pierwszego pośmiertnego wydania „Luizjad” Camõesa z 1572 roku
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Okładka pierwszego pośmiertnego wydania „Luizjad” Camõesa z 1572 roku
„Trzecia podróż Vasco da Gamy do Indii”, rysunek z XVI-wiecznego traktatu „Livro de Lisuarte Abreu”
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
„Trzecia podróż Vasco da Gamy do Indii”, rysunek z XVI-wiecznego traktatu „Livro de Lisuarte Abreu”
Okręt Vasco da Gamy, ilustracja z XIX wiecznego wydania
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Okręt Vasco da Gamy, ilustracja z XIX wiecznego wydania "Luizjad" (ok. 1880)
Portugalska mapa wybrzeży Brazylii z początku XVI wieku
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Portugalska mapa wybrzeży Brazylii z początku XVI wieku
Portret króla Manuela I Szczęśliwego, władcy Portugalii
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Portret króla Manuela I Szczęśliwego, władcy Portugalii
Portugalska mapa świata z połowy XVI wieku
źródło: AKG/EAST NEWS, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”
Portugalska mapa świata z połowy XVI wieku
Lizboński pomnik odkrywców z 1960 roku, przedstawiający współtwórców Estado da Indias, wśród nich Henryka Żeglarza, Vasco da Gamę, Luisa de Camõesa, króla Manuela I Szczęśliwego i Bartolomeu Diasa
źródło: AKG/EAST NEWS, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”
Lizboński pomnik odkrywców z 1960 roku, przedstawiający współtwórców Estado da Indias, wśród nich Henryka Żeglarza, Vasco da Gamę, Luisa de Camõesa, króla Manuela I Szczęśliwego i Bartolomeu Diasa

Swe pierwsze wyprawy w nieznane Henryk Żeglarz wysłał już w latach 1418 – 1420. Wtedy też jego kapitanowie: Tristao Vaz Teixeira, Juan Gonzalvez Zarco i Juan de Morales, dotarli do Madery i Porto Santo, wysp odkrytych już w XIV wieku przez Genueńczyków. Wkrótce stały się one świetnymi bazami zaopatrzeniowymi kolejnych ekspedycji. Podobną rolę odegrały nieco później Azory, których pierwsze wyspy – Santa Maria i San Miguel – odkryli Portugalczycy już w 1432 r. (inne części tego archipelagu odkrywano przez następne 30 lat).

Dużo poważniejsze problemy natury logistycznej i psychologicznej towarzyszyły wyprawom wzdłuż marokańskich wybrzeży. Szczególnie okolice przylądka Bojador uchodziły długo za teren nie do przebycia, co wiązało się m.in. z umiejscawianiem poza nim Morza Mroków (Mare Tenebrarum) i zabójczej strefy gorąca (Zona Torrida). Co więcej, niekorzystny układ wiatrów i prądów morskich w tym rejonie stanowił poważną przeszkodę w ewentualnym powrocie na północ. W tej sytuacji nie dziwi, że aż 15 kolejnych portugalskich wypraw zakończyło się tu porażką. Pierwszym, który w 1434 roku odważył się popłynąć poza groźny przylądek, był Gil Eannes, który za swój wyczyn został hojnie wynagrodzony przez księcia Henryka Żeglarza.

Po opłynięciu Bojadoru liczba morskich podróży wzrosła. Już dwa lata później Alfonso Goncalves Baldaia osiągnął zwrotnik Raka i odkrytą w pobliżu dużą zatokę nazwał Rio de Oro (Złota Rzeka), w 1441 roku zaś Nuno Tristao zbadał 800 km wybrzeża, od Rio de Oro do Przylądka Białego, położonego na granicy Sahary Zachodniej i Mauretanii. Tenże Tristao przywiózł z owej wyprawy pierwszych kilkunastu tubylców, których z korzyścią sprzedał w Lizbonie, zapoczątkowując w ten sposób nowożytny handel niewolnikami.

W latach 1444 – 1448 kolejni kapitanowie Henryka Żeglarza: Dinis Dias, Lancarote Ilha, Gonzalo de Sintra, Antao Goncalves...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 7992

Spis treści

Ekonomia

26 tysięcy głosów na Orły Zarządzania
79 proc. wydanych funduszy
Access dla holdingu PW Rz
Alitalia: mało czasu i pieniędzy
BPH bez dywidendy
Bazylea: surowe przepisy
Bentley ma już salon
Bioton spada przez taniego dolara
Blokada inwestycji
Buty dla armii
Będzie Port Centralny
Będzie strajk w Enerdze
Cena Famedu
Chrysler z Nissanem i Fiatem
Coraz więcej banków oferuje klientom darmowe konta
Cytat dnia: Katarzyna Zajdel-Kurowska, wiceminister finansów
DM IDMSA gorzej o Budimeksie
Dlaczego dane o bezrobociu w USA wpływają na giełdę?
Dlaczego znaczenie wskaźnika HICP będzie większe
Droższa miedź, rekord ropy
Dwucyfrowy wzrost LVMH
Dziś doradca prawny w KHW
Energia znowu w górę
Euro w Polsce to koszt dla banków
Fortum kupuje na Uralu
Groupama z Garancią
IFIS Finance w PZF
Inflacja w Niemczech bije rekordy
Intel: koszty zmian
Inwestycje Warbudu za 75 mln zł
Inwestycje w wino mogą być alternatywą dla akcji
Ipopema o dwóch spółkach
Kalendarium gospodarcze
Kolejne centrum finansowo-księgowe
Komitet Stabilności Finansowej, czyli dmuchanie na zimne
Konkurenci są gotowi zapłacić TP SA
Kontenerowy przypływ omija polskie porty i wybiera Hamburg
Król analityków
Kędzierzyn może już ruszać na giełdę
Liczba dnia: 36,5 proc. mniej budów rocznie
Markowe wódki zdobywają polski rynek
Mniejszy zysk JP Morgan
Najniższy wskaźnik złych długów w historii
Nasz najdroższy autogaz
Nowak wybierze Bumar?
PKO BP i BOŚ na sprzedaż
Palikot szykuje pierwsze ułatwienia
Pierwsza dymisja w resorcie finansów
Plusy i minusy lokat strukturyzowanych
Poczta szuka pieniędzy
Podchody Agory do kupna Bankier.pl
Prezes Ruchu traci menedżerów
Rekrutacja w sieci kwitnie
Rentowne górnictwo
Rocznica na małym plusie
Rosinter w Polsce
Rosnąca liczba singli sprzyja gastronomii
Rosyjski samolot nie poleci w Unii Europejskiej
Rząd przygotowuje scenariusze kryzysowe
Składkę na fundusze promocji zapłacą rolnicy
Sposób na podatek Religi
Stanisław Gomułka odchodzi, a co z jego planami?
Trzy zalecenia Millennium DM
USA: więcej bankructw
Umowa sprzedaży kopalni Silesia dopiero w piątek
Vertex w maju na GPW
Wal-Mart i Rosja
Wiceminister reformator odchodzi
Wrocław magnesem na inwestorów
Wyjaśnienie
Zapisy na akcje CAM Media
Zator w unijnych dotacjach
Zmiany w ordynacji
Złoty słabszy wobec euro i franka
Zamów abonament