Europejska lewica w potrzasku

Wpływy byłej nomenklatury w gospodarce są pewną gwarancją prorynkowego i demokratycznego nastawienia tejże nomenklatury.

Europejska lewica w potrzasku

Poprzedni artykuł z tego cyklu

KLAUS BACHMANN

Nietrudno dostrzec, że w całej Europie lewica jest w potrzasku. Upadek komunizmu i zwycięstwo liberalnej demokracji i wolnego rynku wstrząsnęły nie tylko legitymizacją utopii społeczeństwa sprawiedliwego, z której narodziły się i demokratyczny, i stalinowski socjalizm, ale zburzyły też mur, który kraje zachodniej Europy izolował ekonomicznie od dużej części świata. Kapitalizm z ludzką twarzą był dobrym kontrprojektem dla komunizmu bez ludzkiej twarzy, ale wraz ze zniknięciem komunizmu zachwiała się też legitymizacja kapitalizmu z ludzką twarzą.

W warunkach otwartej konkurencji ludzka twarz kapitalizmu jawi się coraz bardziej zbędnym luksusem, który utrudnia konkurencyjność i podwyższa koszty. W dawnych czasach wszystkie narzędzia keynesowskiej makroekonomii działały. Państwo mogło się zadłużyć, żeby zwiększyć popyt i nakręcać koniunkturę, coraz nowe programy socjalne były finansowane wyższymi podatkami od przedsiębiorstw. Gdy obciążenia stały się zbyt duże, można było wspomóc eksport dewaluując własną walutę. Dziś jest to niemożliwe. Dewaluacja grozi wycofaniem się zagranicznych...