Co czyta świat

Fenomen Goldhagena

Od września ubiegłego roku, niemal od pierwszego dnia po wejściu na rynek, książka amerykańskiego historyka Daniela Godlhagena "Gorliwi kaci Hitlera" znajduje się nieprzerwanie na liście niemieckich bestsellerów. W ubiegłym tygodniu była na miejscu 5., w tym tygodniu również. Ta trwała popularność książki, przypisującej Niemcom stałą gotowość do ludobójstwa na przestrzeni całych dziejów, a społeczeństwu niemieckiemu ery Hitlera już nie tylko zbiorową odpowiedzialność za holocaust, ale kolektywny w nim udział - stanowi frapującą zagadkę.

Mimo licznych polemik - i to nie tylko historyków niemieckich - zarzucających Goldhagenowi zarówno dobieranie faktów do z góry powziętej tezy, pomijanie faktów niewygodnych, uproszczenia i wreszcie błąd najbardziej zasadniczy, odkalkowanie antysemityzmu przez odebranie Niemcom cech indywidualnych - książka jest nadal kupowana i czytana jak żadna inna w ostatnim dziesięcioleciu. A przy tym na listy bestsellerów trafiają w