Formy stadialne i zjawiskowe

Formy stadialne i zjawiskowe

Poprzedni artykuł z tego cyklu

Odpowiedzialność karna wchodzi w grę nie tylko wtedy, gdy czyn zabroniony zostanie dokonany, ale również wtedy, gdy był on usiłowany, a nawet tylko przygotowywany. Kodeks karny zawiera w związku z tym zróżnicowane reguły odpowiedzialności za poszczególne formy stadialne przestępstwa, tj. dokonanie, usiłowanie i przygotowanie.

Odpowiedzialność karna dotyczy nie tylko tego, który popełnił czyn zabroniony jako jego sprawca, ale również tego, który nakłaniał do czynu zabronionego inną osobę lub innej osobie w takim czynie pomagał. W związku z tym k.k. przewiduje zróżnicowane reguły odpowiedzialności za poszczególne formy (postacie) zjawiskowe przestępstwa: sprawstwo, podżeganie i pomocnictwo.

Dokonanie nie wymaga komentarza, gdyż dotyczą go wszystkie ogólne reguły odpowiedzialności karnej. Należy jedynie wspomnieć, że niektóre przestępstwa są dokonane tylko wtedy, gdy nastąpi określony skutek. Są to tak zwane przestępstwa skutkowe (zwane inaczej materialnymi). Np. zabójstwo jest dokonane dopiero wtedy, gdy ofiara poniesie śmierć. Inne przestępstwa uznaje się za dokonane niezależnie od skutku. Są to tzw. przestępstwa bezskutkowe (formalne). Np. określona w kodeksie zbrodnia zamachu na życie...