Samorządy w nowej ustawie zasadniczej

Wokół projektu konstytucji

Samorządy w nowej ustawie zasadniczej

Leszek Wiśniewski

Komisja Konstytucyjna Zgromadzenia Narodowego przyjęła w rozdziale konstytucji o zasadach państwa ustrojowego przepis:

"Art. 12.1. Rzeczpospolita Polska gwarantuje udział samorządu terytorialnego w sprawowaniu władzy publicznej.

2. Rzeczpospolita Polska, w granicach określonych ustawą, zapewnia możliwość działania innych form samorządu."

Zrezygnowano z obowiązującego dziś zwrotu gwarantującego "swobodę działalności innych form samorządu". Przyczyny są oczywiste: samorządy, które są powoływane z mocy ustawy (a nie dobrowolnej decyzji założycieli), z obligatoryjną przynależnością do nich osób (a nie swobodnie podjętej decyzji o członkostwie), dysponujące kompetencjami władczymi, egzekwowanymi pod rygorem sankcji państwowej - nie mogą "swobodnie działać". Warto więc zastanowić się nad przyszłym modelem samorządów z punktu widzenia polskiej tradycji, standardów europejskich i ochrony wolności obywatelskiej.

Samorząd terytorialny

Istotne jest udzielenie odpowiedzi na dwa pytania:

• Czy samorząd terytorialny jest wyodrębnioną prawnie i organizacyjnie częścią zdecentralizowanej administracji państwowej, czy stanowi strukturę
...