Stan wyższej konieczności

Dwa rodzaje

Stan wyższej konieczności

Poprzedni odcinek z tego cyklu

JANUSZ WOJCIECHOWSKI

Wyobraźmy sobie taki przykład - niegdyś egzotyczny, a dziś całkiem dobrze osadzony w realiach życia - że bandyta terroryzuje pistoletem kasjera w banku i domaga się wydania gotówki. Jeśli kasjer podejmie walkę z napastnikiem i zabije go lub zrani, nie poniesie odpowiedzialności ze względu na działanie w obronie koniecznej. Jeśli natomiast w obawie o swoje życie posłusznie odda pieniądze rozbójnikowi, też nie poniesie odpowiedzialności za sprzeniewierzenie kasy ze względu na działanie w stanie wyższej konieczności.

O obronie koniecznej pisałem w poprzednim odcinku, dziś kilka zdań o stanie wyższej konieczności, który jest drugim z tzw. kontratypów, czyli okoliczności wyłączających bezprawność czynu. Jest to instytucja mniej znana niż obrona konieczna, ale również mająca istotne znaczenie praktyczne.

Podstawy konstrukcji stanu wyższej konieczności w nowym kodeksie karnym pozostały w zasadzie takie jak w kodeksie starym. Działanie w stanie wyższej konieczności polega na tym, że sprawca formalnie wyczerpuje znamiona jakiegoś przestępstwa,...