Polska nad Morzem Śródziemnym

źródło: NAC

Richard Nikolaus von Coudenhove-Calergis w drodze na odczyt na Uniwersytecie Warszawskim (1930). Towarzyszy mu m.in. owczarek staroangielski, rasa prawdziwie kosmopolityczna

autor zdjęcia: Piotr Kowalczyk

źródło: Fotorzepa

Zygmunt Kubiak szukał – i znajdował – „Latynów nad Wisłą” 

W czasach, gdy euroentuzjazm staje się alternatywą dla patriotyzmu, warto przypomnieć sobie, 'co o polskiej europejskości mieli do powiedzenia nasi pisarze

Okazję po temu stworzyła edycja antologii stosownych tekstów opracowana przez prof. Macieja Urbanowskiego, a wydana nakładem Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Zwracam uwagę na wydawcę, gdyż już przez sam ten fakt „Europejskie wizje polskich pisarzy w XX wieku" wpisują się w krąg działań proeuropejskich, prounijnych. Tak też jest, na szczęście jednak praca Urbanowskiego z propagandą nie ma nic wspólnego, a wnikliwa lektura pomieszczonych w niej tekstów autorów różnych bardzo orientacji dobitnie dowodzi, że nic nie jest tu oczywiste. Cóż bowiem począć z tym, że choć np. muzyką Jana Sebastiana Bacha zachwycamy się jednakowo i uważamy ją za wspólne dziedzictwo kontynentu, to – jak w 1987 r. pisał Jan Polkowski w wierszu „Europa": „... jesteśmy śmiertelni i ponad wszystko śmiertelni,/ organy modlą się za nas,/ a my stoimy na wyschniętej równinie w sołdackich szynelach/ a wokół wszy i żelastwo".

Internacjonalizm i nomadyzm

Historycznie rzecz rozpatrując, trzeba byłoby przytaknąć Antoniemu Słonimskiemu, który w 1930 r. wieszczył, że przyszły dziejopis napisze: „Pierwszy odczyt w Unii Paneuropejskiej w stolicy Polski przyjęty był wrogo. Prelegenta obrzucono wyzwiskami"....