Krnąbrny Japończyk wybrał Polskę

źródło: Dzięki uprzejmości artysty

Portret Koji Kamoji autorstwa Hansa-Wulfa Kunze, 2013

źródło: dzięki uprzejmości artysty

Koji Kamoji na wystawie w Galerii Foksal, Warszawa, 1967

źródło: dzięki uprzejmości artysty

Koji Kamoji maluje. Zdjęcie Piotra Mastalerza, 2009

W warszawskiej Zachęcie obejrzeć można imponującą retrospektywną wystawę Koji Kamoji „Cisza i wola życia". Uzupełnia ją w Galerii Propaganda prezentacja artysty „Trzymam obraz, który namalowałem 50 lat temu".

Nadal czegoś szukam. Ciągle się czuję początkującym artystą, a nie – gotowym – deklaruje artysta „Plusowi Minusowi".

Urodzony w Tokio i tam żyjący przez pierwsze 24 lata życia Kamoji, od 59 lat mieszka i tworzy w Polsce.

– Nie czuję się Polakiem, bo urodziłem się w Japonii. Japończycy zawsze nimi pozostają – wyjaśnia Koji Kamoji. – W moim przypadku ta sprawa ciągle jednak powraca w procesie tworzenia: Japonia versus Polska, Azja versus Europa. Przez całe moje artystyczne życie próbuję rozwiązywać ten problem. Po latach poszukiwań wróciłem mentalnie do Japonii, a teraz chciałbym połączyć polskie i japońskie doświadczenie. Chciałbym zbliżyć, połączyć te dwa odległe światy. Poczuć je razem. Długo decydowałem się na tytuł wystawy w Zachęcie, bo to dla mnie był bardzo istotny problem. Chciałem, by w nazwie pojawił się motyw „cichości bytu", jako że w skupieniu pojawia się we mnie bardzo często taka właśnie myśl. Jednak język polski nie jest moim językiem i ta „cichość bytu", o której myślałem od kilku lat, to „słuchanie cichości" – inaczej jednak brzmi po japońsku.

Miał 24 lata, gdy podjął decyzję, że przyjedzie do Polski.

– Mój wujek, tłumacz polskiej literatury, mieszkał w Polsce przed II wojną światową, więc trochę dowiedziałem się od niego, jak wygląda ten kraj, w którym on miał sporo przyjaciół – pamięta. – Nie czułem, że to całkiem obce...