Nożyczki, narzędzie poezji

autor zdjęcia: Piotr Guzik

źródło: Fotorzepa

Wisława Szymborska, parafraza Paula Gauguina: Skąd przychodzimy, kim jesteśmy, do kogo wracamy?

źródło: materiały prasowe

Do Gizeli Szancerowej, 1992.

źródło: materiały prasowe

Do Gizeli Szancerowej, niedatowane

źródło: Dzięki uprzejmości Natalii Woroszylskiej

Do Wiktora Woroszylskiego, 1984

źródło: materiały prasowe

Do Gizeli Szancerowej, 1986

źródło: materiały prasowe

Do Gizeli Szancerowej, 1994

W sobotę, 1 lutego, 
mija druga rocznica śmierci Wisławy Szymborskiej – poetki. Ale nie tylko - pisze Monika Małkowska.

Smutną rocznicę upamiętnia krakowskie Muzeum Sztuki Współczesnej. Tamże wystawa „Kolaży" naszej noblistki. Czy aby nie przesada? Czy wycinankowo-wyklejankowe zabawy poetki mają rangę dokonań godnych muzeum?

Pytam o to Annę Marię Potocką, dyrektorkę MOCAK-a, kuratorkę „Kolaży".

– Wielki talent nie daje o sobie znać tylko w wielkich tematach i monumentalnych dokonaniach. Przejawia się też w drobiazgach, rzeczach wymykających się kategoryzowaniu. „Wyklejanki" Szymborskiej to rodzaj kolaży, których charakter trudno określić. Niby to twórczość użytkowa: pocztówki z podtekstami, które poetka wysyłała do przyjaciół czy bliższych znajomych z życzeniami, krótkimi listami, pozdrowieniami. Znalazła własną, osobistą formę korespondencji, taki rodzaj artystycznej zabawy z ludźmi. Udaje w nich lekki stosunek do życia i niepoważne podejście do adresatów. W istocie – to wyraz dystansu do siebie samej. A także poszukiwania wizualnej ekspresji dla słów, które „dyszą znaczeniem".

– Wyklejanki Szymborskiej to pełnoprawne dzieła sztuki – upiera się Anna Maria Potocka. Ma rację. Ale skąd się wzięły? Pierwsze skojarzenia wiodą do malarstwa. „Skąd przychodzimy? Kim jesteśmy? Dokąd zmierzamy?" – pytał Paul Gauguin w tytule swego największego (rozmiarami) dzieła; „Skąd przychodzimy, kim jesteśmy, do kogo wracamy?", zastanawiała się...