Uśmiech Szaflarskiej

źródło: EAST NEWS

Danuta Szaflarska w „Skarbie” w reżyserii Leonarda Buczkowskiego (1948 r.).

źródło: NAC

Kiedy kino trochę o niej zapomniało, skupiła się na teatrze. Na zdjęciu: Danuta Szaflarska (z lewej) jako Arycja z Elżbietą Luxemburg (Ismena) w „Fedrze” Racine’a. Teatr Narodowy, 1957 r.

Danuta Szaflarska zmarła 19 lutego 2017 r. w wieku 102 lat. Niemal do końca pozostała czynna zawodowo – występowała w sztukach reżyserowanych przez Grzegorza Jarzynę w TR Warszawa, grała w filmach Doroty Kędzierzawskiej i zdobywała kolejne zasłużone nagrody.

Agnieszka Niemojewska

Należała do pokolenia zahartowanego przez doświadczenia II wojny światowej, do grona tych, którym udało się przetrwać bombardowania, łapanki, powszechny głód – po prostu oszukać śmierć. Szaflarska, mimo że jej córeczka Maria miała wówczas niewiele ponad rok, wzięła udział w powstaniu warszawskim jako łączniczka, ps. Młynarzówna. W 1946 r. zagrała główną rolę kobiecą w pierwszym powojennym filmie pełnometrażowym – w „Zakazanych piosenkach" Leonarda Buczkowskiego, co uczyniło z niej gwiazdę. Jej zdjęcie pojawiło się na okładce pierwszego numeru czasopisma „Film" (wówczas dwutygodnika; było to wydanie z 1–15 sierpnia 1946 r.), wewnątrz zamieszczono z nią wywiad. Wspomnienie o Danucie Szaflarskiej zaczynam od owej okładki nieprzypadkowo: mam ją w domu, skrytą w antyramie, codziennie więc spoglądam na twarz aktorki, podziwiając niedościgłe połączenie uśmiechu Mony Lizy i delikatnego rozbawienia, a może nawet ironii w rozświetlonych oczach. Miała wówczas 31 lat, a jej wielka i wieloletnia kariera właśnie się rozpoczynała.

Inny świat

Taki tytuł nosi film dokumentalny Doroty Kędzierzawskiej ze zdjęciami Artura Reinharta, który de facto jest monologiem Danuty Szaflarskiej o jej życiu. Nie zachowano jednak pełnej chronologii zdarzeń – pretekstem do kolejnych opowieści są fotografie z przeszłości, które...