Kiedy faktura, a kiedy nota za bezumowne użytkowanie

Czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT jest usługa najmu, a w konsekwencji wpłata czynszu oraz leżąca u jego podstaw umowa. Także wtedy, gdy ma charakter dorozumiany.

Wynajmujący jednostronnie wypowiedział umowę najmu lokalu użytkowego z powodu oddania lokalu w podnajem bez zgody wynajmującego. Zażądał dobrowolnego wydania lokalu. Wobec niewydania przedmiotu najmu wynajmujący złożył pozew o eksmisję użytkownika, lecz były najemca lokalu nie zdał go i do dnia sprzedania mu tego lokalu wnosił opłaty w wysokości obowiązującego czynszu, łącznie z należnym podatkiem od towarów i usług. Kwoty płacone za bezumowne użytkowanie wynajmujący dokumentował notą księgową nazywając je: „kara umowna", „odszkodowanie" lub „wynagrodzenie za bezumowne korzystanie". Po sprzedaży lokalu były najemca zwrócił się z żądaniem do wynajmującego o wystawienie mu na wpłacane kwoty za bezumowne użytkowanie faktur zamiast not. Czy bezumowny użytkownik lokalu, żądając w takiej sytuacji faktur zamiast not, ma rację? – pyta czytelniczka.

Opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).

Trybunał Sprawiedliwości UE w orzeczeniu C-16/93 uznał, że świadczenie usług jest wykonane za wynagrodzeniem (czyli odpłatnie) i podlega opodatkowaniu VAT w przypadku istnienia więzi prawnej pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą tej usługi. Na podstawie tej więzi dochodzi do świadczenia wzajemnego, natomiast wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazaną w zamian za świadczenie na...