Valmy 1792: Bitwa, której nie było

źródło: BE&W

≥Horace Vernet, „Bitwa pod Valmy”. Obraz powstał w 1826 r.

źródło: AFP

≥Z pola pod Valmy zniesiono zaledwie 184 poległych Prusaków i ok. 300 Francuzów

Francuzi wygrali tę batalię śpiewem i wiwatami, z niewielką pomocą biegunki.

Po zburzeniu Bastylii wyszło na jaw, że rewolucja nie rozwiązuje problemów, tylko je potęguje. Niedobór żywności trapiący Paryż przed sierpniowym przewrotem we wrześniu zmienił się w głód, wzmagając wściekłość tłumu. Szczęśliwie dla nowych elit Ludwik XVI wciąż formalnie panował, biorąc na siebie całą nienawiść ludu, ale Gwardia Narodowa markiza de La Fayette coraz częściej musiała masakrować wyzwolone masy, by je trzymać w ryzach.

Wbrew rewolucyjnym złudzeniom konfiskata majątków kościelnych i rabowanie szlachty nie wystarczyły do zasypania deficytu, gdy świeżo upieczeni obywatele gremialnie przestali płacić podatki. W 1791 r. rozpaczliwe rozwiązanie problemu znalazła frakcja żyrondystów z Bordeaux, za panaceum na bolączki Francji uznając rewolucyjną wojnę w Europie.

Niech żyje wojna!

Zewnętrzny konflikt konsolidował naród wokół rewolucji i odwracał uwagę od wewnętrznych problemów, a przy tym rozprzestrzeniał libertyńską ideę za granicą. Wszak ludowa armia francuska nie byłaby agresorem, lecz wyzwolicielem z feudalnego jarzma. Jednak zdesperowane władze szczególnie liczyły na zyski z kontrybucji narzuconych podbitym krajom.

Kluczowy dla tej historii Karol Dumouriez jeszcze jako minister dyplomacji zaczął rozsyłać do niemieckich państw cesarstwa butne ultimata,...