Przekładanie zwrotnic

źródło: AFP/ANP

Niemcy chcą stać się geoekonomiczną potęgą handlową. Na zdjęciu otwarcie pierwszej nitki gazociągu Nordstream, listopada 2011 roku

Dotychczasowa forma integracji europejskiej się wyczerpuje. Dwa główne państwa powojennego projektu europejskiego Francja i Niemcy uznały, że kryzys jest właściwym momentem, aby głęboko zmienić formułę kontynentalnego ładu

Niemcy zainteresowane są poszerzeniem swojej niezależności w Europie. Francja chce odzyskać utraconą w wyniku rozszerzenia Unii pozycję. Dlatego rację mają ci, którzy twierdzą, że kryzys finansowy, szczególnie w ostatnich dwóch latach, zmienia status quo UE i że nie ma już powrotu do tego, co było. Co konkretnie jednak oznacza taka stanowcza diagnoza? W jaki sposób manifestuje się zmiana porządku w Europie?

Niemcy od początku stanowiły kluczowy element projektu integracji. Dawniej ze względu na rozwiązanie problemu niemieckiego po wojnie. Dzisiaj ich rola jest nadal zasadnicza: ze względu na zrozumienie przyczyn obecnego kryzysu (Kto udzielał Grekom tanich kredytów? Kto łamał reguły leżące u podstaw unii walutowej? Kto przyczynił się do asymetrycznego rozwoju w strefie euro przez swoje nadwyżki w handlu?). Przede wszystkim jednak Niemcy są ważne jako motor prac nad nowym ładem w Europie. Moim zdaniem jest całkiem prawdopodobne, że Niemcy pójdą w Europie w najbliższej przyszłości nową własną drogą, Sonderweg. Oznacza ona ostateczne odejście od dotychczasowej roli Niemiec w projekcie unijnym: zwolennika polityki wspólnotowej oraz ostoi transatlantyckich relacji, państwa-zwornika interesów małych i dużych krajów członkowskich, odpowiedzialnego...