Havel: słynniejszy niż Škoda

źródło: Sygma/Corbis/BE&W

Bohumil, Vašek, Bill: stolik luzaków. Fot. Jiri Jiru

źródło: AP/East News

Inauguracja: Havel na Hradzie, 2 lutego 1993 roku. Fot. Pavel Horejsi

źródło: Plus Minus

„Havel. Zemsta bezsilnych", Aleksander Kaczorowski, Wydawnictwo Czarne, 2014

Nie tylko Bohumil Hrabal postrzegał Havla jako symbol aksamitnej rewolucji – takim widział go cały świat. Fragment biografii czeskiego bezpretensjonalnego „filozofa na tronie", która ukazuje się właśnie nakładem Wydawnictwa Czarne.

Zniknięcie autora „Siły bezsilnych" z czeskiej polityki było czymś niewyobrażalnym; na takie wizerunkowe harakiri z pewnością nie mogły sobie pozwolić elity niewielkiego, dziesięciomilionowego państwa, powstałego w wyniku rozpadu Czechosłowacji. Havel cieszył się wciąż zaufaniem sześćdziesięciu pięciu procent obywateli, zwłaszcza wśród wyborców partii współtworzących centroprawicową koalicję. Kiedy premier Klaus podczas spotkania z mieszkańcami Pilzna w połowie stycznia 1993 roku zdradził, że Václav Havel zamierza kandydować na prezydenta, przerwały mu burzliwe owacje. Premier był wściekły, zrozumiał jednak, że nie pozbędzie się swego najgroźniejszego rywala.

Klaus próbował więc grać na zwłokę. Zgodnie z konstytucją nowego prezydenta powinien wybrać parlament składający się z Sejmu i Senatu. Rozpad Czechosłowacji nastąpił jednak tak szybko, że izba wyższa czeskiego parlamentu na razie istniała tylko na papierze. Premier upierał się, by najpierw przeprowadzić wybory do senatu. W ten sposób powrót Havla do czynnej polityki odwlókłby się co najmniej o kilka miesięcy.

Plan Klausa spalił na panewce za sprawą polityków Obywatelskiego Sojuszu Demokratycznego (ODA). Ta niewielka partia, założona przez przyjaciół Havla Pavla Bratinkę i Daniela Kroupę, nie była tak powszechnie kojarzona z osobą byłego prezydenta, jak Ruch Obywatelski, ale i w niej pierwsze...