System wyborczy źle działa

Wybory samorządowe w 2014 roku zostały nieprawidłowo zaplanowane i źle przeprowadzone. Zaprojektowano je w sposób, który faworyzował jedną partię, dlatego ich wyniki nie odzwierciedlają poglądów społeczeństwa – zauważają naukowcy.

Kazimierz Rzążewski, Wojciech Słomczyński, Jacek Szklarski, Karol Życzkowski

Z punktu widzenia naukowca wybory można potraktować jako doświadczenie badawcze. Jego celem jest zarówno poznanie opinii wyborców, jak i wybór przedstawicieli społeczeństwa, którzy otrzymają mandat do sprawowania władzy. Rozmaite ordynacje różnie ustalają priorytety. Wyniki wyborów przeprowadzanych według systemu proporcjonalnego na ogół dokładniej odzwierciedlają poglądy wyborców, nadrzędnym celem systemu większościowego zaś jest wyłonienie większości zapewniającej stabilność rządów.

Niewyraźna skala

Pomiar każdej wielkości fizycznej możliwy jest tylko z pewną dokładnością. Zależy ona od poprawności planu doświadczenia, jakości stosowanych przyrządów oraz staranności eksperymentatora. Nie da się na przykład precyzyjnie zmierzyć wymiarów pokoju, posługując się rozciągniętą taśmą mierniczą z niewyraźną skalą. Z tym że samo stosowanie przyrządów wysokiej jakości nie daje jeszcze gwarancji sukcesu.

Pewien luksusowy samochód wyposażono w czujnik temperatury zewnętrznego lusterka. Jego wskazania były jednak regularnie zawyżane. Problem został zdiagnozowany: pomiar temperatury systematycznie zakłócało podgrzewanie lusterka. Mała modyfikacja konstrukcji problem rozwiązała. Zauważmy – urządzenie pomiarowe było...