Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Miasto-arka

27 stycznia 2011 | Księga Kresów Wschodnich | Stanisław Sławomir Nicieja
Panorama Lwowa sprzed 100 lat Panorama Lwowa sprzed 100 lat
źródło: Forum
Panorama Lwowa sprzed 100 lat Panorama Lwowa sprzed 100 lat
Średniowieczna pieczęć Lwowa
źródło: Archiwum „Mówią wieki”
Średniowieczna pieczęć Lwowa
Kaplica Boimów wzniesiona w XVI wieku przy katedrze łacińskiej przez kupca, rajcę miejskiego i sekretarza króla Stefana Batorego
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Kaplica Boimów wzniesiona w XVI wieku przy katedrze łacińskiej przez kupca, rajcę miejskiego i sekretarza króla Stefana Batorego
Tak zwana czarna kamienica w Rynku lwowskim, z czasów renesansu
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Tak zwana czarna kamienica w Rynku lwowskim, z czasów renesansu
Franciszek Konopasek (1863 – 1910, kapelmistrz wojskowy) wraz z rodziną. Zbiory Wincentego Jakubowskiego z Nysy, wnuka
źródło: Archiwum
Franciszek Konopasek (1863 – 1910, kapelmistrz wojskowy) wraz z rodziną. Zbiory Wincentego Jakubowskiego z Nysy, wnuka
Gmach Uniwersytetu Jana Kazimierza, dawna siedziba Sejmu Galicyjskiego
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Gmach Uniwersytetu Jana Kazimierza, dawna siedziba Sejmu Galicyjskiego
Gmach Politechniki Lwowskiej. Pocztówka z 1903 r., ręcznie  kolorowana
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Gmach Politechniki Lwowskiej. Pocztówka z 1903 r., ręcznie kolorowana
Michał Michalski (1846–1907), prezydent Lwowa 1886–1897
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Michał Michalski (1846–1907), prezydent Lwowa 1886–1897
Józef Neumann (1857–1932), pierwszy prezydent miasta w odrodzonej Polsce (1919–1927), zecer, który wprowadził pierwszy u nas artystyczny druk offsetowy plakatów
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Józef Neumann (1857–1932), pierwszy prezydent miasta w odrodzonej Polsce (1919–1927), zecer, który wprowadził pierwszy u nas artystyczny druk offsetowy plakatów
Julian Horoszkiewicz (1816–1900) w młodości spiskowiec, później dyrektor Banku Krajowego (fot. ok. 1890 r.)
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Julian Horoszkiewicz (1816–1900) w młodości spiskowiec, później dyrektor Banku Krajowego (fot. ok. 1890 r.)
 Nieistniejący już pomnik Agenora Gołuchowskiego, dłuta Cypriana Godebskiego, stojący niegdyś w Ogrodzie Jezuickim
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Nieistniejący już pomnik Agenora Gołuchowskiego, dłuta Cypriana Godebskiego, stojący niegdyś w Ogrodzie Jezuickim
Franciszek Smolka
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Franciszek Smolka
Edmund Mochnacki, prezydent Lwowa (lata 90. XIX wieku)
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Edmund Mochnacki, prezydent Lwowa (lata 90. XIX wieku)
Michał Warnia Gnoiński (1805 – 1885), adwokat, prezydent miasta
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Michał Warnia Gnoiński (1805 – 1885), adwokat, prezydent miasta
Mieczysław Osuchowski (1851 – 1928), poseł na Sejm
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Mieczysław Osuchowski (1851 – 1928), poseł na Sejm
Mieczysław Krzywda-Łazowski, właściciel apteki „Pod Orłem”. Ze zbiorów Wojciecha Łazowskiego, wnuka
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Mieczysław Krzywda-Łazowski, właściciel apteki „Pod Orłem”. Ze zbiorów Wojciecha Łazowskiego, wnuka
 Scena z Kawiarni Szkockiej, która była miejscem codziennych długich spotkań lwowskich matematyków i miejscem tworzenia ich teorii. Początkowo zapisy matematyczne robione były kopiowym ołówkiem na marmurowych blatach stolików kawiarnianych, później zaś – aby uniknąć ich zniszczenia po wytarciu stolików – w grubym zeszycie dostarczonym przez żonę Stefana Banacha, Łucję. Posiedzenia, trwające często do późnych godzin nocnych, podczas których uczestnicy dysput pili kawę, koniak, grali w szachy, słuchali muzyki, były czasem narodzin nowatorskich prac z nowej dziedziny matematyki – analizy funkcjonalnej
autor zdjęcia: Marek Szyszko
źródło: Rzeczpospolita
Scena z Kawiarni Szkockiej, która była miejscem codziennych długich spotkań lwowskich matematyków i miejscem tworzenia ich teorii. Początkowo zapisy matematyczne robione były kopiowym ołówkiem na marmurowych blatach stolików kawiarnianych, później zaś – aby uniknąć ich zniszczenia po wytarciu stolików – w grubym zeszycie dostarczonym przez żonę Stefana Banacha, Łucję. Posiedzenia, trwające często do późnych godzin nocnych, podczas których uczestnicy dysput pili kawę, koniak, grali w szachy, słuchali muzyki, były czasem narodzin nowatorskich prac z nowej dziedziny matematyki – analizy funkcjonalnej
Teatr Miejski (opera) we Lwowie. Pocztówka z 1903 r. ręcznie kolorowana
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Teatr Miejski (opera) we Lwowie. Pocztówka z 1903 r. ręcznie kolorowana
Salomea Kruszelnicka (1872 – 1952) wybitna ukraińska śpiewaczka operowa
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Salomea Kruszelnicka (1872 – 1952) wybitna ukraińska śpiewaczka operowa
Ulica Akademicka na zdjęciu z lat 30.
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Ulica Akademicka na zdjęciu z lat 30.
Jan Jordan (1871 – 1912), muzyk, poeta, prawnik, dyrektor kancelarii uniwersyteckiej, organizator zjazdów naukowych
źródło: Fotorzepa
Jan Jordan (1871 – 1912), muzyk, poeta, prawnik, dyrektor kancelarii uniwersyteckiej, organizator zjazdów naukowych
Medalion nagrobny Walerego Łozińskiego (1837 – 1861), wybitnego pisarza
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Medalion nagrobny Walerego Łozińskiego (1837 – 1861), wybitnego pisarza
Pocztówki kolorowane z początku XX wieku. Od lewej: ulica Leona Sapiehy, Ogród Jezuicki, Dworzec Główny, Plac Akademicki i ulica Fredry
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Pocztówki kolorowane z początku XX wieku. Od lewej: ulica Leona Sapiehy, Ogród Jezuicki, Dworzec Główny, Plac Akademicki i ulica Fredry
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
I Ogólnopolski Zjazd Oficerów Rezerwy we Lwowie 26 czerwca 1938 r. na Cmentarzu Obrońców Lwowa
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
I Ogólnopolski Zjazd Oficerów Rezerwy we Lwowie 26 czerwca 1938 r. na Cmentarzu Obrońców Lwowa
Szymon Wizunas Szydłowski, chorąży Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Uczestników Powstania Styczniowego. Pocztówka z 1909 r.
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Szymon Wizunas Szydłowski, chorąży Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Uczestników Powstania Styczniowego. Pocztówka z 1909 r.
Plakat Tadeusza Rybkowskiego poświęcony Orlętom Lwowskim
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Plakat Tadeusza Rybkowskiego poświęcony Orlętom Lwowskim
Marian Hemar
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Marian Hemar
Mieczysław Gębarowicz (1893 – 1984), historyk sztuki, ostatni polski dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, symbol trwania tam polskości po Jałcie
źródło: Zbiory Stanisława Niciei
Mieczysław Gębarowicz (1893 – 1984), historyk sztuki, ostatni polski dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie, symbol trwania tam polskości po Jałcie
Jerzy Michotek, piosenkarz, w roli żołnierza ze Lwowa w serialu „Dom”
źródło: EAST NEWS
Jerzy Michotek, piosenkarz, w roli żołnierza ze Lwowa w serialu „Dom”

Stanisław Sławomir Nicieja profesor historii, długoletni rektor Uniwersytetu Opolskiego, wybitny znawca dziejów Kresów i autor licznych książek na ich temat

Przegląd miejscowości, które stanowiły niegdyś ostoje polskości na wschodzie, wypada zacząć od metropolii, jaką był Lwów. Tej straty Polacy długo, podobnie jak Niemcy Wrocławia czy Królewca, nie mogli i wielu jeszcze do dziś nie może odżałować. Trauma trwa, choć minęło już od decyzji poczdamskich 65 lat.

Lwów był bowiem przez prawie 600 lat mocno wpisany w historię Polski. Żyło tam tysiące Polaków tworzących zadziwiające zjawiska w nauce, kulturze i gospodarce, przez co miasto to zasłużyło w pełni na określenie „fenomen”. Joseph Roth – wybitny pisarz z kręgu kultury żydowsko-polsko-austriackiej – nazwał Lwów miastem zatartych granic ze względu na wiele nacji, które tam obok siebie przez wieki zamieszkiwały, ale miasto to miało zawsze „aromat polskości”, który po 1945 r. został unicestwiony przez gwałtowną, represyjną depolonizację.

Lwów pięknie położony w kotlinie osłoniętej siedmioma pagórkami ma niezwykle zagmatwaną genezę, o którą od wieków kłócą się głównie narody polski i ukraiński. Spór ten dzielił kronikarzy i historyków, publicystów i polityków, poetów i eseistów. Wydzierano sobie przeszłość, licytowano zasługi. Był to w zasadzie spór między ojcem a matką o to, kto ma większe prawa do wspólnego dziecka. Leopolis, Lwiw, Lwów, Lemberg, Lövenburg, znowu...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 8837

Spis treści
Zamów abonament