Syn Adama

źródło: Muzeum Literatury/East News

źródło: Plus Minus

„Pamiętniki”, Władysław Mickiewicz, Warszawa, Iskry, 2012

Pamiętniki" Władysława Mickiewicza to imponujący tom Iskier w sztywnej oprawie – 1012 stron dużego formatu, z których nie więcej niż jedną da się przeczytać, trzymając rzecz w ręku...

Władysław urodzony w roku 1838 zmarł w 1926. W 17. roku życia stracił oboje rodziców. W tomie pierwszym opowiada o domu rodzinnym, swym dzieciństwie i wczesnej młodości. Jak na nasze upodobania trochę za mało tam o ojcu, więcej o matce, jej charakterze. Trzeba jednak pamiętać, że nie zawsze ojca widywał. Między marcem 1848 a lipcem 1849 roku poeta przebywał we Włoszech, tworząc Legion Rzymski. Z drugiej strony jest Władysław autorem czterotomowego „Żywotu A.M".  W pisanych później „Pamiętnikach" jest raczej mowa o bywalcach domu, emigrantach polskich, włoskich, węgierskich, rumuńskich, także rosyjskich, gwałtownych dyskusjach politycznych nie zawsze dla chłopca zrozumiałych. Po latach, przypominając je sobie, odkrywa ich sens. Opowiadając rzeczy w zasadzie w kolejności zdarzeń, potrafi jednak z akapitu na akapit przeskakiwać kilkadziesiąt lat.

Życie codzienne nie ograniczało się jednak do polityki. „Wieczorami artyści polscy, którzy bawili chwilowo w Paryżu, występowali u nas, tworzyły się kwartety i muzyka była rozrywką". Bywali także w domu wybitni Francuzi, przede wszystkim koledzy ojca, usunięci wraz z nim w 1844 r. profesorowie College de France Jules Michelet i Edgar Quinet, którzy otaczali go po osieroceniu swą przyjaźnią, podobnie jak jego ojciec chrzestny Adam Jerzy Czartoryski, starszy od niego o 68 lat.

W 19. roku życia Władysław debiutuje jako tłumacz,...