Czy obywatel może zaufać skarbówce

Mimo planów nie udało się wzmocnić pozycji podatnika Adam Mariański

1 marca weszła w życie ustawa o Krajowej Administracji Skarbowej, która znacząco zmienia zasady kontroli rozliczeń podatkowych, zwłaszcza przedsiębiorców. Nadrzędnym celem ustawy jest uszczelnienie systemu podatkowego, czyli skuteczniejsze egzekwowanie wykonania obowiązków podatkowych. Daje ona olbrzymią władzę organom celno-skarbowym. Należy się jednak zastanowić, czy wdrożenie tej ustawy może przynieść skutki inne niż zakładane, zwłaszcza zniechęcić podatników do dobrowolnego wykonania obowiązków.

Nie akceptują, bo nie ufają

Nie budzi dzisiaj wątpliwości, iż podatek jest daniną, która narusza podstawowe prawa i wolności obywatelskie, zwłaszcza prawo własności. Oczywiście nie kwestionuje się konieczności płacenia go na rzecz dobra wspólnego – państwa, które wykonuje zadania na rzecz obywateli. Podatnik jednak ponosi taką ofiarę nie dlatego, że grozi mu odpowiedzialność karna, nawet w takich monstrualnych rozmiarach jak kara 25 lat pozbawienia wolności. Gdyby konieczność świadczenia wynikała tylko z nieuchronności kary, to mielibyśmy do czynienia z prawem restrykcyjnym, które jest właściwe dla innych systemów prawnych niż demokratyczne państwo prawa. Dobrowolne ponoszenie ciężaru podatkowego wynika z akceptacji funkcji państwa, ale także, a może przede wszystkim, z akceptowalności prawa podatkowego.

Oczywiście przekonanie...