Mistrzowie jednej książki

źródło: Francesca Mantovani / Gallimard

źródło: materiały prasowe

Jonathan Littell Stara historia. Nowa wersja Wydawnictwo Literackie, 2019

„Stara historia. Nowa wersja" Jonathana Littella na tle jego arcydzieła „Łaskawe" jest literacką katastrofą.

Jonathan Littell (1967), syn Roberta, twórcy amerykańskich powieści szpiegowskich, jest autorem tysiąca stron arcydzieła „Łaskawe" wydanego we Francji w 2006 r. Kontrowersyjnego, ale słusznie nagrodzonego prestiżową Nagrodą Goncourtów, bo to jedna z najwybitniejszych pozycji powojennej literatury.

Szaleństwo nazizmu

Littell poprzez historię SS-mana Maximiliana Aue opisał absurdalność zła III Rzeszy, która dając swoim przedstawicielom prawo do eksterminacji Żydów i innych narodów, jednocześnie ściga Aue, podejrzewanego o morderstwo znienawidzonej matki i ojczyma, ukrywającego homoseksualną tożsamość.

Littell, pisząc klasycyzującym, wyrafinowanym stylem, stworzył przerażającą panoramę przemocy XX w., eskalującej od homoseksualnego gwałtu w szkolnym internacie, gdzie każdy musi mieć „opiekuna", poprzez gwałt na rodzinie, a na gwałcących się narodach i ludzkości kończąc.

O braku sprawiedliwości świadczy to, że Aue po wojnie uniknął sprawiedliwości jak wielu zbrodniarzy. Zakamuflował się jako producent koronek, założył nawet rodzinę. I wspomina ultrakafkowski świat, oparty na chorej biurokratyczno-biznesowej machinie śmierci, w tym Auschwitz, gdzie Niemcy zarabiali miliony.

Paradoksalnie koronkowy jest każdy detal: opisy zbrodni na...