Poręczenia bankowe, czyli świadczenia nieodpłatne

źródło: Rzeczpospolita

Poręczenia w grupie kapitałowej

Celem udzielania poręczenia jest otrzymanie przez spółkę zależną kredytu bankowego bądź wydłużanie czasu jego trwania na kolejny okres w przypadku gdy sytuacja finansowa dotychczasowego kredytobiorcy uległa pogorszeniu.

Często spotykanym narzędziem finansowym, z jakiego korzystają podmioty w grupach kapitałowych, są poręczenia (gwarancje) udzielane przez spółkę nadrzędną w imieniu spółki zależnej (spółki córki) na rzecz banku. W celu zabezpieczenia swoich wierzytelności banki występują z wnioskiem o gwarancję od podmiotu nadrzędnego (spółki matki).

Wiele spółek powiązanych, korzystając z tego narzędzia nie zawiera umów i tym samym nie dochodzi do wypłaty jakiegokolwiek wynagrodzenia. W takiej sytuacji istnieje realne ryzyko, że w przypadku przeprowadzenia kontroli przez organ kontroli skarbowej, udzielona gwarancja będzie traktowana po stronie korzystającego z poręczenia jako przychód z nieodpłatnego świadczenia zgodnie z art.12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

W tej sprawie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 grudnia 2009 r. (FSK 1156/08), stwierdzając że „udzielenie podatnikowi przez powiązaną z nim spółkę gwarancji i poręczenia wekslowego nieodpłatnie w celu zabezpieczenia kredytu udzielonego podatnikowi przez bank spełnia bowiem wymogi opodatkowania tego świadczenia jako nieodpłatnego na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT (por. wyrok NSA z 12 grudnia 2008 r., II FSK 1361/07).

Wcześniejsze orzecznictwo wyrażało pogląd że poręczenie kredytu bankowego udzielone nieodpłatnie przez podmiot, który nie jest uprawniony...