Usługa powiernictwa, czyli „ukryty” podatnik

źródło: Rzeczpospolita

TABELA. Trzy podmioty, dwie umowy

Gdy powiernik przekazuje kupioną rzecz rzeczywistemu nabywcy, to w kosztach jej nabycia należy uwzględnić nie tylko samą jej cenę (refundowaną przez powierzającego), ale również wynagrodzenie za przeprowadzoną transakcję.

Jarosław Sekita

Usługi powiernicze (nazywane również transakcjami fiducjarnymi) stają się istotnym elementem obrotu prawnego (gospodarczego). Ich istotą jest „ukrycie" rzeczywistej strony umowy nabycia rzeczy lub prawa. W przeciwieństwie do umów zawieranych przy pomocy pełnomocnika (gdy „widoczna" jest strona transakcji działająca poprzez przedstawiciela), w umowach powierniczych transakcja zawierana jest we własnym imieniu przez podmiot umocowany. Powierzający (rzeczywisty nabywca) występuje jedynie w stosunkach z powiernikiem.

Strona pragnąca zachować anonimowość w stosunkach z osobami trzecimi może również zawrzeć z „pełnomocnikiem" porozumienie, na mocy którego „pełnomocnik" będzie stroną dwóch umów (nabywając rzecz od zbywcy oraz zbywając ją finalnemu nabywcy). Takie rozwiązanie pozwala na „ukrycie" rzeczywistego beneficjenta umów, ale wymaga przeprowadzenia dwóch transakcji (z wszelkimi skutkami prawnymi, podatkowymi i finansowymi). Transakcja fiducjarna pozwala zaś uzyskać oczekiwany efekt poprzez zawarcie jednej umowy. Stąd rozwój tego rodzaju stosunków gospodarczych.

Tak jak zlecenie

Ponieważ wykonanie umowy powierniczej podlega szczególnym (opisanym poniżej) rozliczeniom podatkowym, istotne jest zdefiniowanie tego rodzaju umowy. Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z...