Czarna procesja i inne tajemnice

źródło: materiały prasowe

Henryk Talar jako Poncjusz Piłat w spektaklu Andrzeja Marii Marczewskiego, Teatr Polski, Bielsko Biała 1998

źródło: materiały prasowe

Mariusz Dmochowski (Piłat) i Janusz R. Nowicki (Afraniusz) w spektaklu Macieja Englerta, Teatr Współczesny, Warszawa 1987

Być miłośnikiem czy wręcz fanem Bułhakowa oraz „Mistrza i Małgorzaty" nie jest w Polsce czymś oryginalnym. Czasem jednak mam wrażenie, że autor powieści niczym kot Behemot lubi płatać figle swoim wyznawcom.

Tomasz Mann napisał, że talent to umiejętność posiadania losu. Los artysty najpełniej dokonuje się w jego dziele. Najlepszym tego dowodem jest „Mistrz i Małgorzata". Opus magnum Michaiła Bułhakowa, pisane bez nadziei na publikację i niegdyś mocno cenzurowane, a dziś zgodnie wymieniane jako jedna z najważniejszych powieści XX wieku na świecie.

W Polsce właśnie pojawiły się jej dwa kolejne tłumaczenia. W obu przypadkach autorami są wielcy entuzjaści Bułhakowa. Współpracujący niegdyś z Andrzejem Drawiczem Grzegorz Przebinda zaangażował do pracy całą rodzinę: żonę Leokadię i syna Igora, drugi przekład to dzieło Krzysztofa Tura, dla którego twórczość Bułhakowa jest pasją życia.

Spora część sztuki pisarskiej Bułhakowa skupia się na tym, by się nie dać przyszpilić, tańczyć między aprobatą a szyderstwem, realnością a fantastyką, kulturą wysoką a kinem czy kabaretem, chrześcijaństwem a satanizmem. Tak pisał Jan Gondowicz w recenzji „Leksykonu życia i twórczości Michaiła Bułhakowa" przygotowanym przez Borysa Sokołowa.

Golgota na wysypisku

Polacy pokochali ten utwór szybko, stał się on niemal biblią polskiej inteligencji. A twórcą, który wprowadził wątki powieści do światowego kina, był Andrzej Wajda, który w 1972 roku zrealizował film „Piłat i inni". Reżyser chciał w tamtym okresie nakręcić opowieść o tym, jak...