Kryzys? Jaki kryzys?

źródło: Getty Images

źródło: AFP

Jaką spuściznę pozostawił twórca psychoanalizy?

Dr Tomasz Witkowski, psycholog Zaledwie pół roku temu świat obiegła informacja, że Philip Zimbardo sfałszował słynny stanfordzki eksperyment więzienny. Teraz nie zdołano powtórzyć kilkunastu kolejnych badań, na których opierają się podręczniki psychologii. Dlaczego więc usługi 
i studia psychologiczne cieszą się coraz większą popularnością?

Ile fałszywych banknotów w obiegu powoduje, że waluta staje się bezużyteczna? Jaki odsetek fałszywych haseł w Wikipedii doprowadziłby do całkowitej kompromitacji tego źródła informacji? Jaki procent bubli w produkcji sprawia, że ludzie przestają kupować produkty konkretnej firmy? Ile nieprawdziwych informacji może opublikować gazeta, zanim zacznie tracić zaufanie czytelników? 10 procent? 20? Czy jedna czwarta to już zbyt wiele? Jedna trzecia? A co powiecie o połowie?

Przypuszczalnie większość czytelników odrzuci ostatnie propozycje, a dla znacznej części nawet 10 proc. wyda się możliwością zbyt przesadzoną. Są jednak dziedziny oferujące nam połowę bubli spośród swoich dokonań i one nie tylko nie tracą na popularności, ale zdobywają w coraz większe uznanie. Z pewnością należy do nich psychologia.

Jeszcze dobrze nie opadł kurz po skandalu, jaki wybuchł w 2015 roku po ogłoszeniu wyników Reproducibility Project, w którym na 100 powtórzonych eksperymentów psychologicznych te same wyniki udało się uzyskać zaledwie w 36, kiedy w listopadzie 2018 roku opublikowano rezultaty kolejnego projektu: Many Labs 2. Tym razem zespołowi 186 autorów reprezentujących 36 różnych narodowości udało się powtórzyć rezultaty w połowie z 28 replikowanych znanych eksperymentów. I mowa tutaj nie o jakichś tam...