Ta wstrętna polskość

źródło: Rzeczpospolita

Rys. Mirosław Owczarek

Przewaga niekonstruktywnych postaw wobec narodu nad postawami konstruktywnymi powoduje coraz większą podatność na działanie tych, którzy sieją agresję i nienawiść.

Poróżniła ludzi, potęguje nienawiść, dzieli rodziny i przyjaciół. Polaryzacja społeczna w ostatnich latach w Polsce się pogłębia. Kluczowe jednak w tym zjawisku jest zrozumienie, że przynosi ona nam jedynie szkody, a korzyści z niej mogą czerpać wyłącznie partie polityczne oraz ci, którzy Polsce nie życzą dobrze. Polaryzacja w naszym kraju spowodowała, że coraz więcej Polaków ma problem z polskością. Ale za ten stan rzeczy można winić także archaiczny model nauczania patriotyzmu, który w dzisiejszym, dynamicznie zmieniającym się świecie jest już po prostu niewystarczający.

Jako naukowczyni zawodowo zajmuję się zgłębianiem zagadnień z zakresu psychologii politycznej. Intrygowało mnie, jak wygląda poczucie przynależności do Polski mieszkających w niej obywateli, skoro od tylu lat jako społeczeństwo przeszliśmy ogromne zmiany, a dyskurs publiczny osadza się na budowaniu narracji antagonistycznej „my versus oni”. W ramach projektu pt. „Polskość w XXI wieku. Rodzaje identyfikacji narodowej, ich podłoże i konsekwencje”, realizowanego od prawie dwóch lat przez nasz zespół – Laboratorium Poznania Politycznego Instytutu Psychologii PAN, przeprowadziliśmy szereg badań, z których można wyciągnąć bardzo smutny wniosek: prawie 60 proc. Polaków ma pewnego rodzaju problem z polskością.

Problem ten w istocie dotyczy nas wszystkich, a stawką jest szeroko rozumiany rozwój...