Podatki spółki a odpowiedzialność zarządu – TSUE podważa dotychczasowe podejście polskich organów

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał przełomowy wyrok, który może istotnie wpłynąć na dotychczasową linię orzeczniczą i praktykę postępowań podatkowych, a w dalszej perspektywie – na zmianę polskich przepisów dotyczących odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółek.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa („o.p.”), członkowie zarządu obecni oraz byli, a także pełnomocnicy spółek kapitałowych w organizacji oraz członkowie rady dyrektorów prostej spółki akcyjnej odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem za zaległości podatkowe spółki kapitałowej, jeżeli egzekucja z majątku tej spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu nie wykazał, że we właściwym czasie zgłoszony został wniosek o ogłoszenie upadłości lub otwarte zostało postępowanie restrukturyzacyjne albo jego niezłożenie nie było przez niego zawinione.

Do powstania odpowiedzialności członka zarządu (oraz innych wyżej wymienionych osób) konieczne jest nie tylko spełnienie pozytywnych jej przesłanek, czyli bezskuteczności egzekucji zaległości podatkowej oraz powstania zobowiązania podatkowego w okresie pełnienia przez niego tej funkcji, ale także niewystępowanie przesłanek negatywnych, a zatem wyłączających odpowiedzialność członka zarządu. Ciężar udowodnienia dwóch pierwszych spoczywa na organie podatkowym, zaś ostatniej – na członku zarządu.

Odpowiedzialność członków zarządu oprócz tego, że jest solidarna, a zatem każdy członek odpowiada za całość zaległości podatkowej, ale zapłata przez jednego zwalnia pozostałych z długu podatkowego – jest także subsydiarna. Subsydiarność tej...