Kłopoty z prywatną własnością

Prawo spółdzielcze po nowemu

Kłopoty z prywatną własnością

Krzysztof Pietrzykowski

Majątek spółdzielni jest prywatną własnością jej członków -- postanowił nowy art. 3 prawa spółdzielczego. Co właściwie przepis ten oznacza? W jakim znaczeniu zostało w nim użyte określenie "własność"?

W doktrynie wyróżnia się trzy pojęcia własności: ekonomiczne, konstytucyjne i cywilnoprawne.

W znaczeniu ekonomicznym własność jest stosunkiem powstającym w związku z korzystaniem przez człowieka z rezultatów działalności gospodarczej (faktycznym korzystaniem, a więc niezależnym od istnienia u prawnień do takiego korzystania) oraz dysponowaniem czynnikami produkcji (tj. bezpośrednim lub pośrednim udziałem w podejmowaniu istotnych decyzji dotyczących zarządzania czynnikami produkcji) . Przedmiotem własności są tu nie tyle rzeczy, ile przede wszystkim tzw. czynniki produkcji (zasoby naturalne, kapitał, praca ludzka) . Podmiotem własności są natomiast ludzie (pojedyncze osoby, rodziny, grupy osób, społeczności lokalne, społeczeństwo jako całość) . Podmiotami własności nie są więc w szczególności osoby prawne (zob. R. Milewski (w:) Elementarne zagadnienia ekonomii, Warszawa 1994, s. 14--15 i 42--43) .

W znaczeniu konstytucyjnym pojęcie "własność" obejmuje własność w ścisłym...