Cai Lun wyszedł z cienia

źródło: Getty Images

Europejczycy przez stulecia byli przekonani, że to oni wynaleźli papier. Szkoda, że nie zapytali o to Chińczyków.

źródło: Rzeczpospolita

Historia papieru zaczyna się w świecie bambusa, jedwabiu, sztuki oraz intryg.

Pod koniec pierwszego stulecia naszej ery Chiny przeżywały swego rodzaju złoty wiek. Represyjna dynastia Qin, która nakazywała palić prowokacyjne dzieła i grzebać krnąbrnych uczonych (żywcem, by tym dobitniej podkreślić stanowisko reżimu), odeszła w przeszłość. Kolejny okres, dynastii Han, trwający od 25 do 220 roku naszej ery, był stosunkowo pogodny. Rozkwitała sztuka; zachęcano do kultywowania poezji, malarstwa, dramatu, literatury, choć mieszkańcy dworu cesarskiego w Luoyang nadal snuli swoje intrygi i spiskowali.

Historia papieru zaczyna się właśnie w tym świecie bambusa, jedwabiu, sztuki oraz intryg. W roku 75 do dworu cesarskiego dołączył sługa nazwiskiem Cai Lun i choć „Hou Han Shu", „Księga Późniejszych Hanów", poświęca mu krótką wzmiankę biograficzną, niewiele o nim wiadomo. Na przykład data jego urodzin pozostaje tajemnicą, podobnie jak przyczyny, dla których przyjęto go w poczet dworzan. O Cai Lunie napisano, że posiadał „nadzwyczajne talenty i cechy", ale wymieniono tylko jedną. Cai był eunuchem, należał do tradycyjnej kasty sług, którzy uzyskiwali dostęp do dworu cesarskiego za cenę męskości. Uważano, że eunuchom można powierzać opiekę nad cesarskim haremem, a nawet pozwalać na usługiwanie samemu cesarzowi bez obaw, że zapragną władzy i bogactw dla swego potomstwa. Mimo tych wiadomości na temat Cai Luna pozostaje on raczej zaledwie trybikiem, sługą,...