Wyprawa do źródeł futbolu

autor zdjęcia: archiwum autora

źródło: Rzeczpospolita

Piłka sprzed 500 lat odnaleziona na zamku w Stirling. Wykonano ją z krowiej skóry z zasznurowanym świńskim pęcherzem w środku

autor zdjęcia: archiwum autora

źródło: Rzeczpospolita

Najstarszy bilet na międzynarodowy mecz piłkarski na świecie. Miał numer 806 i uprawniał do obejrzenia pierwszego w historii meczu drużyn narodowych, między Szkocją i Anglią, w 1872 r. Kosztował 1 szylinga

Zadziwiające, jak początki piłki nożnej plotą się z losami Marii Stuart, królowej Szkotów. To na północ od rzeki Tweed gra ta weszła na drogę rozwoju, która doprowadziła ją do dzisiejszej postaci.

Wygląda prawie jak nowa. Gdyby nie osłaniająca ją, umieszczona na drewnianym postumencie, sześcienna gablota z grubego szkła, można by napisać, że jest wręcz namacalna. Najstarsza futbolowa piłka świata przechowywana jest w Smith Art Gallery & Museum w szkockim Stirling. Odpoczywa dostojnie po wykonanej prawie pięć wieków temu robocie. Niczym królewskie jabłko na zielonej, aksamitnej poduszce, atrybut panowania nad rządem dusz, którymi zawładnęła na całym świecie.

Królowa kopała piłkę?

W słoneczny dzień widać zamek w całej okazałości już z wielu kilometrów. Dumnie góruje nad miastem na samotnym stożku dawno wygasłego wulkanu. Wystarczy jednak odrobina mgły, o którą w Szkocji nietrudno, by chował się w niej, znikał z oczu, jakby chciał ukryć przed ciekawskimi wszystkie tajemnice przeszłości.

Wdrapywanie się do największej atrakcji Stirling przypomina trochę podróż wehikułem czasu. Im wyżej, tym łatwiej przekonać wyobraźnię, że człowiek znalazł się w średniowieczu. Jedynie pojedyncze znaki drogowe oraz z rzadka pojawiające się samochody burzą romantyczny obraz z przełomu XV i XVI stulecia. To właśnie wtedy zamek – w którym najpierw ukryto, a w 1543 r. koronowano na szkocką królową ledwie dziewięciomiesięczną Marię Stuart – zyskał swoją obecną renesansową formę.

– Kiedy w latach 70. XX wieku prowadzono w zamku prace konserwatorskie,...