Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Toccata kresowa

12 lutego 2005 | Plus Minus | WP
źródło: Nieznane

RYMY CZĘSTOCHOWSKIE I SOKALSKIE Toccata kresowa Tytuł tego eseju wybrałem rozmyślnie, ponieważ toccata to kompozycja muzyczna na instrument klawiszowy, w której stosuje się na przemian partie akordowe i szybkie pasaże. Ale te drobne wartości rytmiczne są realizowane z dużą wyrazistością. Podobną sumą zaskoczeń i kontrastów pozostają Kresy w polskiej historii i kulturze. (c) ZYGMUNT JANUSZEWSKI

Na przykład składnia galicyjska w polszczyźnie kresowej wyznaczała niewidzialne, lecz za to możliwe do usłyszenia linie demarkacyjne, bowiem na Kresach, zwłaszcza w Małopolsce Wschodniej, występował w mowie i piśmie accusativus tromtadraticus, jak go żartobliwie nazwano w łacinie makaronicznej, czyli biernik tromtadracki. Sama nazwa przywołuje na myśl werwę językową i porywcze cechy charakteru ludzi, którzy się nim posługiwali w mowie potocznej. Tromtadracja z samej definicji przywołuje krzykliwe, efekciarskie, demonstracyjne głoszenie i przedstawianie jakichś poglądów. I ten moment przesady oraz przerysowania chyba dość wiernie oddaje pewien charakterystyczny rys kresowej mentalności. Biernik tromtadracki przyjął formę niezbyt poprawnie użytego dopełniacza, np. "dochować wierność" czy "napiec chleb". Najczęściej nazywam tę formę na swój własny użytek "biernikiem kresowym", bo przymiotnik "tromtadracki" może stwarzać ujemną aurę znaczeniową. Ale takie różnice i...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 3456

Spis treści

Ekonomia

Arcelor chce kupić warszawską hutę
Argentyna: oferta bez zmian
Bestia zBentonville
BorsodChem zainteresowany Zachemem
Bosch: znów wpadka
Brak zgody w zarządzie
Bruksela popiera VOIP
Cersanit w WIG20
Chińczycy chcą inwestować w Polsce
Danone: straty na wodzie
Deutsche Bank: będą zwolnienia
Dobra ochrona musi kosztować
Dwukrotnie wyższe zyski
Dyrektywa szkodliwa dla USA
EBC: płynniejszy rynek
Europa polubiła polskie masło
FATF/GAFI: mała czarna lista
Francuzi wydadzą w Olsztynie nawet pół miliarda euro
Geolog jako wiceminister
Gorzkie nastroje w branży
Grupa Lotos: pieniądze na stacje
Głosowanie nogami
Handlowa inwestycja na Śląsku
IIPA: straty z powodu piractwa
Jakie akcje najchętniej kupowano i sprzedawano
KE - wznowione dochodzenie
KOMENTARZ GIEŁDOWY
Karty nakręcają koniunkturę
Kilka grzechów głównych
Kolejne szczyty indeksów
Konkurentem jest teraz Azja
Kropla w morzu potrzeb
Kurs spadł o 6,33 procent
L-P Baltic opuszcza Szwecję
MOL: lepiej od prognoz
Nierentowny dla Rosji Sachalin-2
Nowy w ING BSK
Ojciec chrzestny kariery Jamrożego
Polsko-ukraiński sojusz
Ropa znowu droższa
Rosjanie nie kupią Huty Lucchini Warszawa
Rosnieft: zrzutka na zakup
Rozmowy o subwencjach
Rynek odpoczywa
Rynek zapchany zbożem
SPÓŁKI GIEŁDOWE
Strata na Kriwożstalu
Sun na Ukrainie i w Rosji
Swedbank przejmie Hansabank
Szansa nadchodzi ze Wschodu
TIM: wzrost przychodów
TVP: więcej z reklam
USA: linie zagrożone
Upadłość to zwolnienia
Verheugen jak Kroes
Wędrówka złotej akcji
Zagrożone miliony euro
Zagrożony rating XL
Zmiany w czeskim banku centralnym
Zamów abonament