Z Wałęsą bez pudrów i szminek

źródło: Forum

Mandaty zdobyły w 1989 r. m.in. lekarki Olga Krzyżanowska (z lewej) i Zofia Kuratowska (z prawej), która została wicemarszałkiem Senatu. Na zdjęciu obie panie w towarzystwie Bronisława Geremka podczas wyboru Wojciecha Jaruzelskiego na prezydenta w lipcu 1989 r.

źródło: PAP

Alicja Grześkowiak (z lewej) i Gabriela Teresa Cwojdzińska podczas obrad Senatu I kadencji w sierpniu 1989 r.

Tylko 22 kobiety umieścił w 1989 r. na swoich listach wyborczych Komitet Obywatelski. Nawet jeśli nieliczna, cóż to była za drużyna!

Potrzebujemy kobiety. Poza tym ważny jest twój ojciec... Chodzi o to, by pokazać, że mamy ludzi o właściwych korzeniach" – tymi słowami do startu w wyborach w czerwcu 1989 r. miał przekonywać lekarkę, działaczkę opozycji Olgę Krzyżanowską Bogdan Borusewicz, jeden z liderów Solidarności. Argumentacja wskazuje, że o kobietach na listach wyborczych myślano w kategoriach raczej utylitarnych, pomimo ich dużych zasług osobistych.

W Polsce kobiety w ławach poselskich i senatorskich zasiadały od 1918 r., czyli od momentu uzyskania czynnego i biernego prawa wyborczego (jeśli chodzi o Senat, z przerwą w latach 1945–1989). Podobnie jak w okresie zaborów, także w okresie powojennym, kobiety zaangażowały się w walkę o niepodległość, czymś naturalnym zatem powinna być ich obecność na listach wyborczych Komitetu Obywatelskiego Solidarność (KO „S") w tzw. wyborach kontraktowych z czerwca 1989 r. Tymczasem na 161 kandydatów do Sejmu Komitet Obywatelski wystawił zaledwie 16 kobiet, a na 100 miejsc do Senatu dla kobiet przewidziano sześć.

„Nie powiem, żeby to była łatwa decyzja"

Parlament wybrany w 1989 r. był wynikiem kontraktu politycznego i miał szczególny charakter. Przyjęty w kwietniu tamtego roku system delegowania kandydatów tzw. drużyny Lecha, polegający na desygnowaniu jednego kandydata na jeden mandat, znacznie ograniczał pole wyboru. Do tego...