Gmina może sama pilnować ładu przestrzennego

Przepisy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym dają wójtom kompetencje do stania na straży władztwa planistycznego gminy. Włodarze mogą nakazać zmiany w nielegalnie zagospodarowanym terenie.

Kreowanie ładu przestrzennego jest jednym z najważniejszych zadań gminy. Niejednokrotnie zdarza się jednak, że posiadacze nieruchomości nie przestrzegają postanowień miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub warunków zabudowy określonych decyzjami administracyjnymi. Władze lokalne powinny natomiast stać na straży władztwa planistycznego gminy. Dlatego przepisy prawa przewidują istnienie kilku instrumentów prawnych, które mogą służyć takiemu celowi. Niektóre z nich umożliwiają wykonywanie funkcji „policjanta" bezpośrednio wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), pozostałe wymagają zaangażowania innych organów administracji publicznej.

Wójt „policjantem"

Artykuł 59 ust. 3 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (u.p.z.p.) przyznaje wójtowi kompetencje do wydania decyzji o

a) wstrzymaniu użytkowania terenu,

b) przywróceniu poprzedniego sposobu zagospodarowania terenu.

Stroną takiej decyzji może być właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości, na której dokonano zmiany zagospodarowania terenu bez „uzyskania decyzji o warunkach zabudowy". Przepis ten przyznaje bezpośrednio wójtowi możliwość przeciwdziałania tzw. „samowoli urbanistycznej".

Co istotne taka decyzja nie może być wydana w przypadku jednorazowej zmiany zagospodarowania...