Nie nadużywaj prawa swego

autor zdjęcia: Paweł Gałka

źródło: Fotorzepa

Tomasz Tadeusz Koncewicz: Gdzie się zaczyna, a gdzie kończy korzystanie z prawa unijnego – zastanawia się adwokat, adiunkt w Katedrze Prawa Europejskiego i Komparatystyki Prawniczej Uniwersytetu Gdańskiego

Dzisiaj, gdy prawo wspólnotowe reguluje coraz więcej dziedzin życia i wpływa na decyzje nie tylko państw, ale w równej mierze przedsiębiorców i jednostek – obywateli Unii Europejskiej, kluczową kwestią jest jasne określenie, w jakich okolicznościach powołanie się na prawo europejskie może stanowić przykład nadużycia prawa.

Prawo wspólnotowe zakłada aktywną rolę uczestników wspólnego rynku

Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (Trybunał) uznaje, że z nadużyciem mamy do czynienia, gdy prawo podmiotowe, którego źródłem jest regulacja wspólnotowa, jest wykorzystywane w celu innym niż ten, dla którego realizacji zostało przyznane. Dla stwierdzenia nadużycia prawa konieczne jest spełnienie dwóch warunków: obiektywnego i subiektywnego. Ten pierwszy dotyczy braku realizacji celu w regulacji wspólnotowej; drugi zaś nastawienia korzystającego z prawa wspólnotowego, jego zamiaru, który ma polegać na tworzeniu w sposób „sztuczny warunków, od których spełnienia zależy uzyskanie korzyści przewidzianej w prawie wspólnotowym”. Wprawdzie pierwszy argument z nadużycia prawa pojawił się w kontekście swobodnego świadczenia usług jeszcze w latach 70. XX w., ale dopiero ostatnio możemy próbować nieco bardziej precyzyjnie zarysować kontury koncepcji nadużycia prawa....