Reakcja na zagrożenie
O Prusach i nie tylko
Reakcja na zagrożenie
Rozmowa z amerykańskim historykiem prof. Williamem W. Hagenem, dyrektorem Centrum Badań Porównawczych Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis.
W Polsce dotychczas demonizowano Prusy. Jak naprawdę wyglądały stosunki polsko-pruskie?
Tym samym należy postawić pytanie, jaka była polityka narodowościowa pruskiego rządu. Generalnie można mówić o dwóch sferach. Pierwsza, którą rząd kontrolował, to szkolnictwo, Kościół oraz kwestia kolonizacji niemieckiej. W inne dziedziny życia społecznego rząd niemiecki nie ingerował. W prawdzie nie było to liberalne państwo jak Anglia, ale przed pierwszą wojną światową możemy mówić o półliberalizmie w Niemczech. I Polacy korzystali z tego. Społeczeństwo polskie miało pod zaborem pruskim stosunkowo dużo praw obywatelskich. Prasa polska była dobrze rozwinięta. Polacy uczyli się praktyki demokratycznej właśnie w niemieckim i austro-węgierskim parlamencie. Ale najważniejsza była modernizacja polskiej gospodarki, polskiego rolnictwa. Zakończona bez wątpienia sukcesem. W ażne jest, by nie demonizować tych stosunków.
Zajmował się Pan historią gospodarczą, co sądzi Pan o tezie Maxa Webera o roli protestantyzmu w powstaniu kapitalizmu? Jaki wpływ na to, że zabór pruski był dużo lepiej rozwinięty od pozostałych dwóch,...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta