Ostatni Sejm I Rzeczypospolitej
Ostatni Sejm I Rzeczypospolitej
Łukasz Kądziela
Dokładnie przed dwustu laty, o dziewiątej rano 24 listopada 1793 r. zakończyło się w Grodnie ostatnie posiedzenie ostatniego Sejmu I Rzeczypospolitej. Po piętnastu godzinach nieprzerwanych obrad mało przytomnym, po części śpiącym posłom udało się uchwalić sto kilkanaście ustaw, które miały regulować dalsze funkcjonowanie kadłubowego państewka pozostałego po II rozbiorze oraz rozstrzygać wiele drobniejszych kwestii.
W kilka miesięcy później ostropotępiający uczestników Sejmu i ich dokonania działacze powstania kościuszkowskiego upowszechnili opinię, że "formę rządu przez tytuły przyjmowano", co oznaczało, że posłowie głosowali za poszczególnymi ustawami, nie znając ich treści. Pogląd ten podchwycili historycy, choć nie całkiem zgadzał się on z rzeczywistością, na której obiektywnym poznaniu uczestnikom insurekcji 1794 r. mało zależało. W istocie bowiem uchwalane w ostatnich dniach Sejmu ustawy należały do kilku grup. Z nich najważniejsze ustawy ustrojowe (tzw. formę rządu) odczytano w dn. 16 i 18-21 listopada. Prawa zaczerpnięte z dorobku obalonego przez interwencję rosyjską i unieważnionego en bloc Sejmu Czteroletniego posłowie poznali tylko z tytułów, gdyż przyjmowano, że powinni byli się z nimi zapoznać w cześniej. W reszcie od głośnej lektury wykluczono te -- najliczniejsze zresztą...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta