Ziemia, planeta ekologów

autor zdjęcia: Marian Zubrzycki

źródło: Fotorzepa

W ramach walki o czyste powietrze aktywiści Greenpeace ustawili w 2013 r. tysiąc krzyży pod elektrownią Bełchatów. Miały one symbolizować ofiary śmiertelne szkodliwych substancji emitowanych przez zakład.

źródło: Getty Images

Biosfera 2 powstała w Oracle w stanie Arizona. Miała być namiastką Ziemi, pierwszym zaprojektowanym przez człowieka zamkniętym ekosystemem. Projekt nie do końca się powiódł.

autor zdjęcia: Mirosław Owczarek

źródło: Fotorzepa

źródło: AP/Fotolink

Rachel Carson, autorka książki „Cicha wiosna”, uznawana jest za matkę ekologii. Jej krytycy twierdzą, że ma na sumieniu więcej ofiar niż Hitler i Stalin.

Ekologia zrodziła się nie tylko z troski o przyrodę, ale o przyszłość ludzkości. W świecie głodnych ludzi nie da się ocalić pand, delfinów i lasów deszczowych. Ale można zmienić styl życia, tak aby zachować zdobycze cywilizacji, nie tracąc przy okazji Ziemi.

Biosfera 2 miała być namiastką Ziemi, pierwszym zaprojektowanym przez człowieka zamkniętym ekosystemem. Cel: stworzyć samowystarczalny obiekt, umożliwiający przetrwanie zamkniętych w nim ludzi. Z zewnątrz przypominała wielkie akwarium. Jego mieszkańcy mieli się żywić tym, co sami wyhodują, i oddychać tlenem wytworzonym przez rosnące wewnątrz rośliny. Przynajmniej tak wyobrażali sobie to jej twórcy, którzy w latach 1987–1989 wznieśli budowlę w miejscowości Oracle w Arizonie.

Eksperyment się jednak nie udał. Okazało się, że bez dostarczanego (co pewien czas) z zewnątrz tlenu zamknięty ekosystem przestałby istnieć. Mało tego – naukowcy skarżyli się na głód, bo w trakcie eksperymentu wymarły niemal wszystkie umieszczone w biosferze kręgowce i wszystkie owady zapylające kwiaty. Ich miejsce zajęły – mnożące się bardzo szybko – karaluchy. Po 16 miesiącach poziom tlenu w powietrzu spadł do ok. 14,5 proc. (na Ziemi tak „rzadkie" powietrze spotyka się na wysokości ponad 4 tys. m n.p.m.) – co oznaczało, że przeprowadzające fotosyntezę rośliny „nie nadążają" z uzupełnianiem tlenu zużywanego przez mieszkańców biosfery.

Koszt całego przedsięwzięcia wyniósł ok. 200 mln dolarów – i stał się w tzw. zielonej ekonomii jednym ze sposobów wyliczenia wartości, jaką ma dla ludzkości Ziemia. Skoro bowiem stworzenie alternatywnego ekosystemu dla ośmiu osób kosztowało 200 mln...