Prezydent mógł zapytać, czy chcemy być młodzi i zdrowi

Paweł BałaZagwarantowanie określonych świadczeń ekonomicznych w konstytucji, bez oglądania się na możliwości fiskalne, to pyszne przeświadczenie prawodawcy, że jest w stanie kreować rzeczywistość wbrew prawom rządzącym światem – uważa adwokat.

Andrzej Duda, prezydent RP, zapowiedział w ubiegłym roku referendum konsultacyjne dotyczące zmiany polskiej ustawy zasadniczej. Założenia miały być iście nowatorskie, bo suweren miał się wypowiedzieć nie co do gotowego projektu ustawy zasadniczej, jak czynił to w przeszłości, lecz co do kierunków korekty najważniejszego aktu prawnego. Procedurę zmiany poprzedzono licznymi spotkaniami w całej Polsce. Pierwsze z nich miało miejsce przeszło pół roku temu w Rzeszowie. Brałem w nim udział jako obserwator. 12 czerwca 2018 r. Prezydent RP zaproponował zestaw 15 pytań dotyczących reformy ustrojowej państwa, która ma znaleźć odbicie w nowym kształcie Konstytucji RP.

Sposoby są różne

Konstytucje pisane, których koncepcja przypisywana jest tradycji prawnej oświecenia, powstają rożną drogą. W XX wieku najczęściej jako dorobek prawotwórczy wybieralnych gremiów, złożonych z przedstawicieli narodu – czyli w praktyce obywateli danego państwa.

Proces ustrojotwórczy może jednak zakładać udział suwerena poprzez formy demokracji bezpośredniej, takie jak referendum.

Pytania w referendum, co do zasady, cechuje dość duży poziom ogólności, co jest zrozumiałe, gdyż poruszane w nim są kwestie stricte ustrojowe, ekonomiczne i społeczne, które znajdują swoje przełożenie na...