Pani na Mazowszu

źródło: nac

Mira Zimińska-Sygietyńska (1901–1997)

źródło: NAC

Chór Mazowsza w strojach łowickich podczas próby. Za stołem siedzi Mira Zimińska-Sygietyńska, październik 1975 r.

źródło: NAC

„101 pociech” w Wielkiej Rewii w Warszawie, lipiec 1934 r.

Choć była gwiazdą kabaretu i teatru w II RP, to w historii kultury polskiej zapisała się przede wszystkim jako współzałożycielka i wieloletnia dyrektor Państwowego Zespołu Ludowego Pieśni i Tańca Mazowsze. Mira Zimińska-Sygietyńska sama przyznawała: „Byłam tyranem". AGNIESZKA NIEMOJEWSKA

Pracowała z Mazowszem niemal do ostatnich swych dni, lecz ze względu na pogarszający się stan zdrowia na kolejny występ zespołu w Stanach już nie poleciała: zmarła 26 stycznia 1997 r. Dzieło jej życia trwa jednak do dziś. Mazowsze bez przesady można określić mianem skarbu narodowego. Przez dekady dla Polonii pozbawionej kontaktu z ojczyzną wizyta na występie zespołu była niczym patriotyczny obowiązek. Ostatnio o Mazowszu przypomniał światu Paweł Pawlikowski w filmie „Zimna wojna" (2018).

Zespół nie odniósłby jednak sukcesu na arenie międzynarodowej, gdyby nie Mira Zimińska-Sygietyńska. Pomogły zarówno jej talent, determinacja i pracowitość, jak i dobre stosunki z władzami PRL-u. Czy jej „flirt z partią" wynikał z przekonania, czy może z wyrachowania? Przecież wówczas takie przedsięwzięcie wymagało przychylności władzy, ogromnych pieniędzy, pozwoleń na występy za granicą i paszportów. A ona dla Mazowsza gotowa była na wiele poświęceń i kompromisów. Oczekiwała od członków zespołu pełnego zaangażowania, ale sama siebie też nie oszczędzała. Nie chciała słyszeć o przejściu na emeryturę – jak wyliczono, miała 2430 dni niewykorzystanego urlopu. Wielokrotnie ją nagradzano, i to zarówno w czasach PRL-u, jak i już w III RP. Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski otrzymała w 1994 r. „za wybitne zasługi dla kultury polskiej, ze szczególnym uwzględnieniem...