Złudzenie konstytucjonalisty

W obrocie funkcjonują koty Schrödingera, czyli nieważne, ale skuteczne decyzje administracyjne. Przypominam o tym w związku z dyskusją o legalności pozbawienia stanowiska Dariusza Barskiego, do niedawna prokuratora krajowego.

Kot Schrödingera jest – jako bohater eksperymentu myślowego – jednocześnie żywy i martwy, co czyni go synonimem paradoksu. Ale takim paradoksem nie jest sytuacja, gdy decyzja administracyjna – nieważna, obarczona poważnymi wadami – funkcjonuje w obrocie. Taki akt obowiązuje czasem przez dziesiątki lat. I wywiera prawne skutki, zanim wadę ktoś dostrzeże, ujawni i zainicjuje kolejne sformalizowane postępowanie, uchylające domniemanie legalności wadliwej decyzji. Wystarczy przypomnieć sprawy reprywatyzacyjne. Wymaga to specjalnego „nieważnościowego” trybu, innego niż tryb zmiany decyzji administracyjnej w trybie zwykłym, bo po prostu chce się sprawę uregulować inaczej lub na nowo.

Postępowania „nieważnościowego” nie można uruchomić, gdy upłynęło lat 30 od doręczenia pierwotnej decyzji (art. 158 § 3 k.p.a.). W obrocie funkcjonują więc koty Schrödingera (nieważne, ale skuteczne decyzje administracyjne). I często bardzo długo „nikt o tym nie wie”. Przypominam tę oczywistość (dla obeznanych z k.p.a.). Czynię to w związku z dyskusją o legalności pozbawienia stanowiska Dariusza Barskiego, dotychczasowego prokuratora krajowego. Sprawa ma jaskrawy wymiar polityczny i on kładzie się cieniem na dyskursie prawnym, który ulega defiguracji.

Dostrzegać a istnieć

Zmianę na stanowisku prokuratora krajowego zainicjował w styczniu br. nowy prokurator generalny Adam Bodnar. Znany i ceniony...