Granica między opracowaniem utworu a inspiracją

Twórcy podcastów muszą być ostrożni, by nie naruszyć praw do cudzych utworów. Co do zasady, na rozpowszechnianie utworów lub ich opracowań wymagana jest zgoda twórcy.

Granica między opracowaniem utworu, a inspiracją jest zazwyczaj bardzo cienka i trudna do wychwycenia. Pokazał to opisywany w ostatnim czasie przykład oskarżeń podniesionych przez pisarzy związanych z wykorzystaniem ich utworów w podcaście „ZŁO. Zbrodnia, łowca, ofiara”. Pisarze zarzucają, iż sporne audycje powstały w wyniku przerobienia ich dzieł bez ich zgody. Wydawca podcastu oraz dziennikarka zaprzeczają tym oskarżeniom. Pytanie zatem czy doszło w tym wypadku jedynie do zainspirowania się historiami opisywanymi w książkach kryminalnych przez dziennikarkę czy jednak treść audycji stanowiła ich opracowanie, na co wymagana była zgoda autorów.

Biorąc pod uwagę stopień powiązania pomiędzy utworami, wyróżnić możemy następujące kategorie utworów:

∑ utwory całkowicie samoistne,

∑ inspirowane utwory samoistne,

∑ utwory niesamoistne (opracowania / utwory zależne).

(D. Flisak [w:] Komentarz do wybranych przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, LEX/el. 2018, art. 2.)

Utwory zależne

Opracowaniem może być w szczególności tłumaczenie, przeróbka czy adaptacja utworu pierwotnego. Opracowanie cudzego utworu jest przedmiotem prawa autorskiego niezależnie od prawa do utworu pierwotnego. Jeśli zatem autor podcastu dokonałby adaptacji książki na scenariusz sztuki odgrywanej w trakcie audycji mielibyśmy do...