![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Historia nauką życia
ROCZNICA
Mija 230 lat od uchwalenia pierwszego polskiego budżetu
Historia nauką życia
ELżBIETA CHOJNA-DUCH
Dziś mija 230. rocznica uchwalenia przez polski parlament pierwszej ustawy budżetowej. 5 marca 1768 r. na Sejmie koronacyjnym Stanisława Augusta Poniatowskiego przyjęto w formie ustawy i wpisano do Zbioru Praw (Volumina Legum) , przedstawioną przez Komisję Skarbową trzy miesiące wcześniej propozycję budżetu Oboyga Narodów -- Skarbu Koronnego i Skarbu Wielkiego Księstwa Litewskiego -- Tabelle intrat i ekspensy rocznej ordynaryjnej i ekstraordynaryjnej. Był to jeden z pierwszych budżetów na świecie, ujmujących w sposób kompleksowy, systematyzujących logicznie dochody i wydatki państwa, i pierwszy na kontynencie europejskim.
Rocznica tego wydarzenia nie jest okrągła, ale przecież istnieją przyczyny, żeby się nią zająć.
Geneza instytucji budżetu
Geneza budżetów państwowych sięga okresu feudalizmu i wiąże się z oddzieleniem majątku publicznego od majątku panującego oraz walką o władzę między monarchą a przedstawicielstwem stanowym -- parlamentem. W walce tej parlamenty zwyciężały stopniowo, zdobywając kolejno uprawnienia do ustalania wielkości podatków, następnie decydowania o wydatkach, a wreszcie prawo do uchwalania budżetu. Budżet miał pełnić rolę hamulca nakładanego panującemu...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
