Zło i dobro jest w nas
Profesor Philip G. Zimbardo, psycholog społeczny Stanford University
Zło i dobro jest w nas
Rz: Granica między dobrem a złem przebiega przez środek naszego serca - te słowa przytoczył pan w czasie wykładu na Uniwersytecie Warszawskim. Kto to powiedział?
PHILIP G. ZIMBARDO: Rosyjski pisarz Aleksander Sołżenicyn. Kiedy próbujemy zrozumieć istotę zła, myślimy, że jest ono w innych ludziach. Po latach spędzonych w gułagu i więzieniach Sołżenicyn zrozumiał, że zło - podobnie jak dobro - jest częścią natury ludzkiej. Nie jest dobrze, jeśli zawsze myślisz, że zło jest tylko w innych. Wtedy sam czujesz się lepszy. Tymczasem każdy jest zdolny czynić zło tak samo jak dobro.
Czy dla pana to filozoficzne stwierdzenie Sołżenicyna jest sumą doświadczeń psychologii społecznej?
Tak. To naprawdę podsumowuje badania, które przeprowadziłem ja sam i inni psychologowie.
Czy w tym punkcie, mam na myśli słynne eksperymenty Milgrama i Zimbardo, psychologia społeczna potwierdza to, co mówi Sołżenicyn?
O tak. W psychologii, tak jak w prawdziwym życiu, mamy skłonność do myślenia o złu czy dobru, ale również o inteligencji i osiągnięciach, jako o wartościach, które są w ludziach. Nie doceniamy, jak bardzo na nasze zachowanie wpływa sytuacja społeczna: inni ludzie, nawet pogoda, a także warunki fizyczne. Ale...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta