![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Nie było rozkazu
Nie było rozkazu
RYS. PAWEŁ GAŁKA
ANDRZEJ ŻBIKOWSKI
Jan T. Gross w książce "Sąsiedzi" opisał szczegółowo przebieg masowego mordu popełnionego przez Polaków na Żydach w Jedwabnem 10 lipca 1941 roku. Wiemy już więc, co się wtedy wydarzyło. Nie wiemy wciąż natomiast, dlaczego "zwyczajni" ludzie w bestialski sposób mordowali i palili żywcem swoich sąsiadów.
W przeciwieństwie do kilku krytycznych recenzentów książki Grossa uważam, że pod względem warsztatowym "Sąsiedzi" są pracą wzorcową. Gross przeprowadził bardzo staranną analizę dostępnych przekazów źródłowych, prześledził dynamikę wydarzeń, odtworzył najbardziej dramatyczne momenty, ustalił sprawców mordu. Dopóki nie zostaną znalezione nowe źródła historyczne, dopóty niewiele będziemy mogli dodać do jego ustaleń. Kilka relacji spisanych w jidysz, zdeponowanych w Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego, których autor "Sąsiadów" nie zacytował, niewiele wnosi w tej materii nowego.
O przyczynach pogromu Gross wypowiada się ostrożnie, radzi baczniej się przyjrzeć zarówno przedwojennemu antysemityzmowi, jak i polsko-żydowskim stosunkom pod okupacją...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
