Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Rus znaczy wiosłować

10 kwietnia 2010 | Bitwy i wyprawy morskie | Krzysztof Kubiak
 Ruryk, skandynawski założyciel ruskiej dynastii Rurykowiczów, mal. Ilia Głazunow, 1986 r.
źródło: RIA Novosti/East News
Ruryk, skandynawski założyciel ruskiej dynastii Rurykowiczów, mal. Ilia Głazunow, 1986 r.
 Ozdoby znalezione w Starej Ładodze: słowiański kolczyk i wisior w kształcie konia oraz skandynawski wisior, X w.
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Ozdoby znalezione w Starej Ładodze: słowiański kolczyk i wisior w kształcie konia oraz skandynawski wisior, X w.
Ruryk ląduje na wschodnim wybrzeżu Bałtyku , mal. Hermanus Willem Koekkoek
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Ruryk ląduje na wschodnim wybrzeżu Bałtyku , mal. Hermanus Willem Koekkoek
 Umila z Nowogrodu, matka Ruryka, mal. Ilia Głazunow, 1986 r.
źródło: RIA Novosti/East News
Umila z Nowogrodu, matka Ruryka, mal. Ilia Głazunow, 1986 r.
 Ekspansja Waregów w Europie Wschodniej, IX – X w.
autor zdjęcia: Leszek Nabiałek
źródło: Rzeczpospolita
Ekspansja Waregów w Europie Wschodniej, IX – X w.
Pozostałości wczesnośredniowiecznej zabudowy w Starej Ładodze
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Pozostałości wczesnośredniowiecznej zabudowy w Starej Ładodze
Drewniane wizerunki pogańskich bóstw ze Starej Ładogi ok. X w.
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Drewniane wizerunki pogańskich bóstw ze Starej Ładogi ok. X w.
Budowa Nowogrodu Wielkiego, miniatura z ruskiego manuskryptu, XV w.
źródło: Roger Viollet/East News
Budowa Nowogrodu Wielkiego, miniatura z ruskiego manuskryptu, XV w.
Wikingowie przenoszą łódź podczas wyprawy na Ruś, rycina włoska, XVI w.
źródło: Bridgeman Art Library
Wikingowie przenoszą łódź podczas wyprawy na Ruś, rycina włoska, XVI w.
 Grzywna południoworuska, tzw. kijowska – środek płatniczy na Rusi, X – XII w.
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Grzywna południoworuska, tzw. kijowska – środek płatniczy na Rusi, X – XII w.
Statki Waregów w Nowogrodzie Wielkim, mal. Apolinary Wasniecow, 1902 r.
źródło: AKG/East News
Statki Waregów w Nowogrodzie Wielkim, mal. Apolinary Wasniecow, 1902 r.
Chrystus koronuje cesarza bizantyńskiego Konstantyna VII Porfirogenetę, płaskorzeźba z kości słoniowej, ok. 945 r.
źródło: Wikipedia
Chrystus koronuje cesarza bizantyńskiego Konstantyna VII Porfirogenetę, płaskorzeźba z kości słoniowej, ok. 945 r.
Widok Nowogrodu Wielkiego, rycina, XVI w.
źródło: hulton/corbis
Widok Nowogrodu Wielkiego, rycina, XVI w.
Złota grzywny, Ruś Kijowska, XI – XIII w.
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Złota grzywny, Ruś Kijowska, XI – XIII w.
Książę i drużyna, miniatura ruska, XV w.
źródło: Archiwum „Mówią wieki”
Książę i drużyna, miniatura ruska, XV w.
Gwardia wareska strzeże bizantyńskiego dworu, miniatura z kroniki Jana Skylitzesa, XII w.
źródło: Archiwum „Mówią wieki”
Gwardia wareska strzeże bizantyńskiego dworu, miniatura z kroniki Jana Skylitzesa, XII w.
Złoty medalion wysadzany perłami  i drogimi kamieniami, Ruś, Riazań, XII w.
źródło: Bridgeman Art Library
Złoty medalion wysadzany perłami i drogimi kamieniami, Ruś, Riazań, XII w.
Łodzie ruskie na Dnieprze, mal. Nicolas Roerich, 1905 r.
źródło: Bridgeman Art Library
Łodzie ruskie na Dnieprze, mal. Nicolas Roerich, 1905 r.
Książę Oleg przybija tarczę nad bramą Carogrodu – Konstantynopola, mal. Nikołaj Bodarewski, XX w.
źródło: Bridgeman Art Library
Książę Oleg przybija tarczę nad bramą Carogrodu – Konstantynopola, mal. Nikołaj Bodarewski, XX w.
Książę Światosław walczy  z Bułgarami, miniatura ruska, XV w.
źródło: Archiwum „Mówią wieki”
Książę Światosław walczy z Bułgarami, miniatura ruska, XV w.
Waregowie sprzedają niewolnika Arabom, mal. Siergiej Iwanow, XIX w.
źródło: Rzeczpospolita
Waregowie sprzedają niewolnika Arabom, mal. Siergiej Iwanow, XIX w.
 Książę Oleg spotyka wróża, który przepowiada mu rychłą śmierć, ilustracja Wiktora Wasniecowa do „Pieśni o wieszczym Olegu” Puszkina, XIX w.
źródło: Bridgeman Art Library
Książę Oleg spotyka wróża, który przepowiada mu rychłą śmierć, ilustracja Wiktora Wasniecowa do „Pieśni o wieszczym Olegu” Puszkina, XIX w.
Poganie zabijają pierwszych chrześcijan na Rusi Kijowskiej, mal. Wasyl Surikow,
źródło: Bridgeman Art Library
Poganie zabijają pierwszych chrześcijan na Rusi Kijowskiej, mal. Wasyl Surikow,
Waregowie pod Konstantynopolem, rycina niemiecka, XIX w.
źródło: Rzeczpospolita
Waregowie pod Konstantynopolem, rycina niemiecka, XIX w.
Rusowie lamentują nad losem księcia Olega, ilustracja Wiktora Wasniecowa do „Pieśni o wieszczym Olegu” Puszkina, XIX w.
źródło: Bridgeman Art Library
Rusowie lamentują nad losem księcia Olega, ilustracja Wiktora Wasniecowa do „Pieśni o wieszczym Olegu” Puszkina, XIX w.
Wikiński kielich ozdobiony reliefem, X w.
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Wikiński kielich ozdobiony reliefem, X w.
Książę kijowski Włodzimierz Wielki przyjmuje chrześcijaństwo z Bizancjum, mal. Johann Leberecht Eggink, XIX w.
źródło: Bridgeman Art Library
Książę kijowski Włodzimierz Wielki przyjmuje chrześcijaństwo z Bizancjum, mal. Johann Leberecht Eggink, XIX w.
Włodzimierz Wielki, wizerunek z ukraińskiego banknotu
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Włodzimierz Wielki, wizerunek z ukraińskiego banknotu
Krzyż, Ruś Kijowska, XI – XII w.
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Krzyż, Ruś Kijowska, XI – XII w.
Pomnik Jarosława Mądrego w Kijowie
źródło: EAST NEWS
Pomnik Jarosława Mądrego w Kijowie

Przybysze z północy zaczęli się pojawiać na terenach dzisiejszej Rosji jeszcze w epoce brązu, ok. 1000 roku przed Chrystusem. Owa infiltracja była w dużej mierze determinowana względami geograficznymi – aby się tam dostać ze środkowej Szwecji, należy pokonać Zatokę Fińską, jezioro Ładoga i płynąć dalej na południe rzeką Wołchow. Przez setki lat Skandynawowie wyprawiali się na Ruś po futra.

Kiedy zaś w VIII wieku rozkwit kalifatu arabskiego na obszarze dzisiejszego Iraku sprawił, że wzrósł popyt na towary luksusowe, w tym futra, szwedzcy wikingowie zaczęli je dostarczać Arabom. Aby wyeliminować pośredników, kupcy ze Skandynawii handlujący rosyjskimi futrami zaczęli się zapuszczać wielkimi rzekami coraz dalej na południe. Zbiegło się to w czasie z założeniem emporium handlowego nad rzeką Wołchow, w pobliżu jeziora Ładoga, od którego wzięło nazwę.

Zanim powstała Stara Ładoga, na wschodzie, między rzekami Wołchow i Ilmeń, istniał, sięgający być może nawet po Okę, założony przez Skandynawów byt państwowy zwany chaganatem ruskim. Jego początki giną w pomroce dziejów – nie mamy faktów, lecz jedynie teorie. Jedną z ciekawszych sformułował profesor historii ukraińskiej na Uniwersytecie Harvarda Omeljan Pritsak (1919 – 2006): podczas wojny domowej w państwie Chazarów tamtejszy chagan (była to funkcja rytualno-symboliczna) zbuntował się przeciwko sprawującemu faktyczną władzę majordomusowi i zbiegł nad Don, gdzie przyłączył się do mieszkających tam Rusów. Poprzez skoligacenie syna zbiega z kobietą pochodzącą ze szwedzkiej linii królewskiej Ynglingów Rusowie zyskali na tyle wysoką pozycję, że mogli ustanowić własny chaganat.

Istnienie chaganatu ruskiego potwierdza wiele źródeł. Najistotniejsze to flandryjskie „Annales Bertiniani” będące...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 8595

Spis treści
Zamów abonament