Nieludzie

źródło: 123RF

Obserwacja małp człekokształtnych daje nam możliwość wejrzenia w ewolucję naszego własnego gatunku. Ale im dłużej im się przyglądamy, tym więcej widać podobieństw. Czy to znaczy, że naszym najbliższym kuzynom należą się prawa odróżniające ich od innych zwierząt?

Podobne zachowania, zbliżone gesty, zaskakująca u zwierząt pomysłowość – żeby nie powiedzieć: kreatywność. Rozwinięte stosunki społeczne, wreszcie wygląd i – to już czysta biologia – geny. Małpy człekokształtne, a wśród nich rodzina człowiekowatych, to nasi najbliżsi żyjący kuzyni. Tak bliscy, że niektórzy naukowcy widzieliby szympansy jako gatunek należący do rodzaju Homo, czyli tego, do którego należymy my sami oraz formy wymarłe – jak Homo erectus czy Homo habilis – z których część jest uważana za naszych przodków.

Przesada? Taki postulat pojawił się w 2003 roku – zgłosili go Amerykanie, poważni naukowcy, argumentując wówczas, że dzielimy z szympansami aż 99,4 proc. genomu.

Takie przewartościowanie pozycji krewnych człowieka miałoby gigantyczne konsekwencje. Nie tylko prawne – o co walczą od kilku lat niektórzy obrońcy „praw nieludzi", ale również medyczne i naukowe. Wielu eksperymentów, z wyników których później korzystają ludzie, nie można byłoby przeprowadzić bez małp. Eksperymentów okrutnych i często kończących się śmiercią obiektów testów.

Ale nawet jeżeli uznamy, że to te małe różnice czynią nas ludźmi – pozwalają nam mówić czy chodzić w pozycji wyprostowanej – to zwierzęta należące do człowiekowatych dysponują innymi atrybutami przypisywanymi, wydawałoby się, wyłącznie ludziom....