Polska jest nowoczesna

źródło: NAC

Pawilon Polski na Wystawie Światowej w Paryżu, 1936 rok. Projekt Bohdana Pniewskiego, Stanisława Brukalskiego, Bohdana Lacherta, czyli modernistyczne cacko

Nie ma sensu przeciwstawianie zacofanej polskości nowoczesnej normalności. Polska kultura nigdy nie stała obok nowoczesności, ale potrafiła zaproponować jej własną interpretację.

Wbrew temu, co wydaje się pobieżnym obserwatorom, nowoczesność nie tylko nie jest wrogiem polskiej tożsamości, ale jest jej nieusuwalnym składnikiem. Aspiracje modernizacyjne wpisane w narodową tożsamość mogą też stanowić najbardziej efektywną płaszczyznę dla tworzenia wspólnoty politycznej i cywilizacyjnej w Europie Środkowej. Jesteśmy regionem, który zawsze, gdy tylko mógł o sobie decydować, z impetem próbował przebić się do centrum cywilizacji, by pokazać swój prawdziwy potencjał.

To zadanie stoi także przed dzisiejszą Polską, po latach pozostawania na marginesie i zadowolenia z wyznaczonego nam miejsca u boku ważniejszych, ale nie między nimi. Czas pokazać siłę i znaczenie polskiej narodowej nowoczesności.

Polskość zredukowana

Pojęcie „nowoczesność" cieszy się dziś w Polsce szczególną popularnością, ale nie przekłada się ona na szerszą dyskusję o tym, co właściwie nowoczesność może dziś dla nas oznaczać. Ta niepewność wynika przede wszystkim z faktu, że wśród Polaków istnieje głęboko ugruntowane przekonanie, że w rzeczywistości nigdy nie byliśmy nowocześni, a nowoczesność to stan, do którego musieliśmy zawsze aspirować i dążyć, nie do końca wiedząc jak.

Patrząc na przyjęty po 1989 roku model transformacji, można stwierdzić, że najważniejszy wtedy spór o program reform był w rzeczywistości sporem o to, jaka...