Koniec leżenia brzuchem do góry

źródło: Bridgeman/PhotoPower

Kobieca aż do śmierci starucha Francisca Goi: czy tym jest dziś Europa?

autor zdjęcia: Darek Golik

źródło: Fotorzepa

o. Maciej Zięba OP

autor zdjęcia: Tobias Schwarz

źródło: AFP

Tłum uchodźców w kolejce po żywność na polach wioski Idomeni w pobliżu granicy grecko-macedońskiej, w jednej z „kolebek Europy”

Jan Paweł II liczył na to, że Europa jeszcze się obudzi i zostanie „latarnią cywilizacji". Franciszek zaś nazwał nasz kontynent 
„niepłodną babcią". Czy uda się wskrzesić nadzieję papieża z Polski czy też zwycięży pesymizm papieża z Argentyny?

Żyjemy na skrzyżowaniu. Życie cywilizacji i kultur, państw i narodów, rodzin i pojedynczych ludzi jest życiem na rozstajach tworzonych przez kolejne wybory. Decidere – znaczy „uciąć" albo „odpaść". W każdej podjętej decyzji zawarta jest też eliminacja, odcięcie innych możliwości działania.

Potem owe decyzje przyoblekają się w kolejne konsekwencje, te zaś się kumulują jak kilometry wspólnie przebywanej drogi. Staramy się przewidywać potencjalne efekty naszych działań, rozważać fakultatywne trasy dojścia, tworzymy alternatywne scenariusze, uczymy się zarządzania ryzykiem, ale i tak bezustannie nas zaskakują całkowicie nieprzewidziane wyzwania.

Życie na rozstajach jest wpisane w kondycję homo viator – wędrowców po ścieżkach czasu spowitych mgłą niepewności.

„Musimy kroczyć naprzód ku temu, co nieznane, niepewne i niebezpieczne, używając rozumu za przewodnika ku obojgu – ku bezpieczeństwu i wolności" – kończył „Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie" Karl Popper. Idziemy ku nieznanemu ze świadomością, że każda decyzja oznacza zawężenie pola możliwości – zwrot ku wolności oznacza zmniejszenie poczucia bezpieczeństwa, a skręt w stronę bezpieczeństwa oznacza ograniczenie wolności.

Religia postępu

Żyjemy na skrzyżowaniu. Ta oczywista konstatacja faktu od setek tysięcy lat przynależnego do kondycji...