Państwo Vlada

autor zdjęcia: Dumitru Doru

źródło: PAP/EPA

Vlad Plahotniuc – biznesmen, który będąc tylko szeregowym posłem, jest najważniejszą osobą w Mołdawii.

autor zdjęcia: Dmitry Astakhov

źródło: Sputnik/AFP

Prezydent Mołdawii Igor Dodon powszechnie uważany jest za człowieka Plahotniuca.

Teoretycznie Mołdawia jest krajem w pełni demokratycznym. Nie ma dyktatora, a proeuropejski rząd walczy z prorosyjskim prezydentem. Wszystkie procedury demokratyczne funkcjonują. W rzeczywistości to teatr, dzięki któremu kontrolę nad krajem sprawuje jeden człowiek.

Najczęściej nazywają go „Vlad" , ale mówią też „gospodarz", albo z ironią „Seful cel Mare" – czyli Wielki Szef, chociaż w Mołdawii przymiotnik „wielki" jest zarezerwowany dla Stefana Wielkiego – Stefana cel Mare – uważanego w Kiszyniowie za „świętego" i twórcę historycznej Mołdawii. Ale są i tacy, którzy na wszelki wypadek nie wymawiają jego imienia „ Ty wiesz kto" – tak często słyszałem od polityków, dyplomatów czy dziennikarzy, którzy opowiadali o Vladimirze Plahotniucu. We wszystkich opowieściach, nawet jego największych przeciwników, słychać podziw. I nic dziwnego. Jak człowiek, który jest oficjalnie jedynie biznesmenem i posłem, którego partia nigdy nie wygrała wyborów, potrafił sobie podporządkować cały kraj? W każdym kraju postradzieckim oligarchowie mają wpływ na władzę. Ale w żadnym jeden nie ma takiej władzy nad polityką. Co więcej, wykorzystał do tego mechanizmy demokratyczne, w tym dążenie do integracji z Unią Europejską. Przez długi czas był uważany za jedynego gwaranta prozachodniego kursu kraju.

Sprawił, że Mołdawia z biednego, liberalnego kraju, gdzie państwo działa jedynie teoretycznie, stała się krajem autorytarnym, gdzie państwo działa, gdy naruszane są interesy Vladimira Plahotniuca. Problem w tym, że krajem wciąż biednym.

Przypadkowe państwo

W Kiszyniowie ulica 31 Sierpnia...