Suwerenność zachowana

W europejskiej debacie dotyczącej programu odbudowy UE po pandemii pojawiły się głosy zaniepokojenia wspólnym zadłużaniem się Unii.

Niektórzy sugerują, że nowy system zasobów własnych UE, który ma finansować odbudowę, niesie ryzyko uwspólnotowienia długów, które mają być zaciągnięte na sfinansowanie programu odbudowy. Głosy zaniepokojenia słychać też w Polsce, która będzie znaczącym beneficjentem netto tej inicjatywy: może sięgnąć po ponad 62 mld euro. Do uruchomienia projektu konieczne jest jednak zatwierdzenie decyzji o systemie zasobów własnych UE przez wszystkie kraje członkowskie.

Jest się czego bać?

Kluczowym elementem programu odbudowy jest pakiet inwestycyjny: Europejski Instrument Odbudowy (EIO). Składa się on z dwóch komponentów: bezzwrotnego (dotacje) i zwrotnego (pożyczki). Pożyczki mają być spłacone przez beneficjentów końcowych, którzy je zaciągną. Część dotacyjna ma zostać sfinansowana przez państwa w ramach systemu zasobów własnych Unii, tak jak to jest obecnie z budżetem UE. Polska zaś zachowuje prawo weta do unijnych propozycji.

W EIO będą...